1. Ҳозирги замон қурилиш ишлаб чиқаришининг асосий принциплари

Қурилишда меҳнат муҳофазаси 
 
Қурилишда меҳнат муҳофазаси ўзаро боғлиқ бўлган тадбирлар – ташкилий, техник, 
санитар-гигиеник ва қонунчилик тизимларидан иборат бўлиб, уларнинг мақсади барча 
қурилиш – монтаж ишларини бажаришда ҳавфсиз меҳнат шароитларини таъминлашдан 
иборатдир. 
Ташкилий
-
техник тадбирлар
– хавфсиз меҳнат қилиш методларини ўргатиш, 
хавфсиз механизмларни, меҳнат қилиш воситаларини ишлаб чиқиш ва улар асосида хавфсиз 
қурилиш жараёнларни ишлаб чиқиш. 
Санитар
-
гигиеник тадбирлар 
– қурилиш майдончасида меъёрий меҳнат ва дам 
олиш шароитларини яратишга йўналтирилган. 
Қонунчилик тадбирлари
– ишлаш ва дам олиш вақти режимини, аёллар ҳамда 
ўсмирларнинг меҳнат шароитларини тартибга солиш, ишчиларни ишга қабул қилиш, 
бошқасига ўтказиш ва ишдан озод этиш қоидаларини, ишчиларнинг ўзаро муносабатлари 
ҳамда ишчилар ва маъмурият ўртасидаги муносабатларни тартибга солади. 

---

Ишларни бажаришга бошланғич кириш инструктажи (кўрсатма, йўриқ)дан ва иш 
ўрнида инструктаж (кўрсатма, йўриқ)дан ўтган шахсларга рухсат этилади. Такрорий 
инструктаж (кўрсатма, йўриқ) янги ишга ўтганда ёки меҳнат шароитлари ўзгарган вақтда 
амалга оширилади. 
Ўта хавфли ва зарарли ишларни бажариш учун (баландликда монтаж қилиш, ҳидли 
моддалар билан ишлаш) ишчиларга, тегишли ўқитишдан ва имтихон топширгандан сўнг 
ишлашга рухсат этилади. 
Ишларни бошқарувчиларга эслатма сифатида қурилиш майдонида меҳнатни 
муҳофаза қилиш бўйича асосий тадбирлар ишларни бажариш лойиҳаси (ИБЛ)да ва технологик 
хариталарда баён қилинади.