Шошилинч педиатрия экстремал тиббиёт асослари билан

 
Анамнез. 
Бола ѐки унинг оила аъзоларидан маълумот йиғиш агар улар ҳодиса жойида 
иштирок этган бўлсалар жуда муҳимдир.
Биринчи навбатда симптом ва белгиларга тегишли маълумотларни йиғиш 
керак. Агар болада қусиш аниқ бўлса, унинг сони ва характери болага ташҳис 
қўйишда асосий омиллардан бўлиши мумкин. Қусиш қоринда оғриқ ѐки ич кетиши 
билан биргаликда учраши мумкин. Шунингдек МНС ни зарарланиш симптомлари,
ҳушнинг йўқолиши, қўзғалувчанлик, бош оғриғи, уйқучанлик, тутқаноқ ва шу 
билан биргаликда уларнинг давомийлигини ошкор қилиш зарур. Нафас сонининг 
ортиши ѐки камайиши, қон туфлаш, ҳансираш, стридор, цианоз, йўтал ѐки 
хириллашлар аниқланиши мумкин. 
Болаларда кўкракда оғриқ ѐки юрак тез уриши каби кардиологик белгилар 
ҳақида сўраб суриштириш керак. Баъзи заҳарлар кечиктирилган таъсирга эга,
шунинг учун бирламчи баҳолаш ўтказилганда ШТЁ ходими ва атрофдагилар учун 
бола нормал кўриниши мумкин. Шунинг учун боланинг аҳволи ѐмонлашишини 
ҳисобга олган ҳолда кўпгина заҳарларга шубҳа қилиш мумкин. Бола қабул қилган 
нисбий дори моддалар шунингдек ѐки қандайдир доривор моддалар аллергик 

---

232 
реакциялар бермаслиги ҳақида сўраб-суриштириш ва анамнез йиғиш зарур. 
Заҳарли моддалар болаларга юқорида кўрсатилган ҳар қандай шароитларда таъсир 
қилиши мумкин. ШТЁ ходими болага ипекакуана сиропи буюрилганини аниқлаши 
керак, чунки уни қабул қилганда кучли қайт қилиш кузатилиши мумкин. 
Шунингдек болага таъсир қилган токсик модданинг тўрини ва миқдорини аниқлаш 
муҳимдир. Бола ўтказган касалликлари ҳақида эрта маълумот йиғиш муҳим 
ҳисобланиб, бу аниқланган касаллик заҳарланиш билан бирга боланинг ҳолатига 
таъсир қилиши мумкин.
Анамнезда охирги марта овқатланган вақти ва заҳар қабул қилиш вақти яна 
бир ҳаѐтий муҳим омиллардандир. Заҳарловчи модда абсорбциясида организмдан 
умумий қон оқимидан топилиши муҳимдир. Бу маълумотлар болага ѐрдам 
кўрсатиш тактикасини танлашда фойдали маълумотлар бериши мумкин: 
ошқозонни ѐки антидотларни қўллаш. Агар бемор анамнезида моддани қабул 
қилгандан кейин қусиш аниқланган бўлса, ШТЁ ходими қусуқ массаларини 
характерини ва сонини аниқлашга ҳаракат қилиб кўриши керак. Агар қусуқ 
массалари бўлса, қўшимча маълумот сифатида бола билан бирга тиббиѐт 
муассасасига уларни йиғиш ва жўнатиш керак. Заҳарланиш сабабини аниқлашда 
заҳарланишлар рўй бергандаги шароитлар ҳақида маълумотлар фойдалидир.