Azərbaycanda Peşə Təhsili və Təliminin (ptt) inkişafına Avropa İttifaqının dəstəyi

Diaqram 4.2. 

Sintetik maye dielektriklərinin tətbiq sahələrini araşdırın və müzakirə edin; 

Aşağıdakı cədvəldən istifadə edərək maye dielektriklərin növlərinə əsasən onların 
tərkib hissələrini internet vasitəsi ilə araşdırın və cədvəli tamamlayın; 
Şəkil 4.22.a.. Qazda cərəyanın 
gərginlikdən asılılığı 
F
ə
rqli
F
ə
rqli
Ox
ş
ar

---

51 
Cədvəl 4.1. 

Sovolun kimyəvi tərkibini softol ilə müqayisə edin; 

Qazın ionlaşmasına səbəb olan xarici amilləri araşdırın və təhlil edin; 

Qazlarda cərəyanın gərginlikdən asılılıq qrafikini qurun və izah edin; 

Zərbə ionlaşması hadisəsini araşdırın və müzakirə apararaq fikrinizi bildirin; 

Qazvari dielektriklər haqqında məlumat toplayın. 
4.3.3.Qiymətləndirmə 
Aşağıdakı qiymətləndirmə meyarına əsasən qiymətləndirəcəksiniz:
“Maye, qazşəkilli dielektriklərin xassələrini və tətbiq sahələrini təsvir edir” 

Transformator yağlarından harada istifadə edilir? 

Maye dielektriklər neçə qrupa ayrılır? 

Mineral dielektrikləri necə alırlar? 

Sovtol necə alınır? 

Sovol və sovtoldan harada istifadə edilir? 

Rekombinasiya nədir? 

Qazvari dielektriklərə hansı qazları misal göstərmək olar? 
4.4.1. Elektroizoləedici lakların, kompaundların, pərdə materiallarının tətbiq sahələrini seçir 

Elektroizolyasiya lakları 
Elektroizolyasiya lakları müxtəlif pərdə əmələgətirən maddələrin xüsusi seçil-
miş üzvi həlledicilərdə kolloid məhluludur. Elektroizolyasiya lakları öz təyinatına 
görə hopdurma, örtmə, yapışdırıcı olur.
Hopdurucu laklar elektrik maşınları və aparatlarının dolaqlarının sarğılarını 
birləşdirmək və məsamələri doldurmaq üçündür. Onlar məsamələrə daxil olaraq 
oradan havanı çıxarır və bərkidikdən sonra dolağı nəmliyə daxil edir. Bu halda dolaq izolyasiyanın 
elektrik möhkəmliyini və istilikkeçirmə əmsalını artırır. Bu materialdan lifli materialları (kağız, parça, 
şüşə parça, elektrokarbon və s.) hopdurmaq üçün istifadə olunur. 
Örtük lakları müxtəlif elektroizolyasiya detallarının, metal hissələrin xarici mühafizəsi üçün, maşın 
və aparatların qabaqcadan hopdurulmuş dolaqlarını örtmək üçün istifadə edilir. Bu qrupa mina lakları 
da aiddir. Onlardan dolaq naqillərinin minalanması, elektrotexniki polad vərəqələrin və s. izolyasiyası 
üçün istifadə edilir. 

---

52 
Yapışdırıcı laklar müxtəlif elektroizolyasiya materiallarını və onların hissələrini slüda, kağız, 
karton, keramika, plastik kütlələri və s. vasitəsilə yapışdırmaq üçündür. 
