Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент архитектура қурилиш институти

.
 
5.7 - расм. Шандор схемалари: 
а,b,d, - ёғоч; e,f - металл; g - темир-бетон. 
 
Спицалар билан унча чуқур бўлмаган ва жуда кенг оралиқларни 
беркитиш мумкин. Спицалар кўндаланг кесими тўғри бурчакли ёғоч 
бруслардан иборат бўлиб, улар бир-бирига зич ҳолда икки таянчга (хизмат 
кўпригига ва флютбетга махсус қуйилган чуқурчага) ўрнатиб чиқилади (5.8 -
расм). Спицаларни ўрнатиш қулай бўлиши ва сув сатҳига қалқиб чиқмаслиги 
учун улар қия қилиб (1/4 дан 1/8 гача қия қилиb) жойлаштирилади. 
Спицаларнинг ўзаро ёндош жойларида тирқишлардан катта миқдордаги сув 
оқиб чиқиб кетади. Улар димловчи иншоотлардан унча катта бўлмаган сув 
сарфларини ўтказишда сув сатҳини ростлаш учун қулай ҳисобланади. Сув 
спицалар орасидаги тор тирқишлардан катта миқдордаги сув чиқиб кетади. 

---

205 
Кўндаланг кесими тўғри бурчакли шаклдаги спицалар ўрнига металл қувурлар 
ўрнатиладиган бўлса, спицалар оралиғи анча зич бўлади.
Ёғоч затворлар одатда 6…8 см қалинликдаги тахталардан ораларига 
ички рейкалар қўйиб ясалади. Баъзан тахталар бир-бирларига киргизиб 
бирлаштирилади, лекин уларнинг бирлашган ерларидан сув сингиб туради. 
Шунинг учун тахталарни бир хилда бирлаштириш тавсия этилмайди (5.9 -
расм). 
5.8 - расм. Ёғоч спицалар: 5.9 - расм. Ясси ёғоч затвор. 
1-флютбетга уйилган чуқурча; 
2-хизмат кўприги; 3-спицалар. 
 
Тахталар сув босими томонида ўрнатилган қўш илгак темир тасма (8 х 50 
мм) билан кўтарилиб туширилади. Бундай затворларнинг кенглиги 1…1,5 м ва 
баландлиги 1,25…1,7 м чамасида бўлади. Затворларнинг четларига темир тасма 
ёки прокат бурчаклар қоқиб қўйилади. Затвор тахталари икки таянчда эркин 
ётган тўсин сифатида ҳисоб қилинади, лекин ҳисоблаш вақтида тахталарнинг 
шпонкалар билан заифлашиши ҳисобга олинади.