O’tish ballarini belgilash texnologiyalari Reja: O’tish bali mazmuni. O’tish ballarini belgilash usullari

---

6-Mavzu. 
O’tish ballarini belgilash texnologiyalari

Reja: 
1. 
O’tish bali mazmuni. 
2. O’tish ballarini belgilash usullari. 
3. Kengaytirilgan javobni talab qiladigan test topshirig’i tuzish 
 
Tayanch so’z va iboralar: 
validlik, ishonchlilik, o’tish bali,
 
ekspertlar, Angoff 
usuli, Bookmark usuli. 
Adabiyotlar: 
1.
Baholash nazariyasi asoslari (testalogiya, pedagogik o‘lchovlar). Toshkent-
2018 
2.
Test o‘zi nima? Ta’lim muassasalari o‘qituvchilari uchun test topshiriqlarini 
tuzish va ulardan ta’lim jarayonida foydalanish bo‘yicha qo‘llanma/ Toshkent – 
2009 yil 
3.
Barcha ta’lim yo‘nalishlari uchun “Pedagogik kvalimetriya” moduli 
bo‘yicha o‘quv–uslubiy majmua/Toshkent 2016. 
1. 
O’tish bali mazmuni. 
Testlar o’tkazilib, ularning natijalari e’lon qilingandan keyin bu natijalar 
asosida ma’lum bir qarorlar qabul qilinadi. Masalan, ta’lim muassasasida o’quv yili 
oxirida yakuniy test olinsa, bu test natijalari asosida ta’lim oluvchilarni keyingi 
bosqichga (sinfga, kursga) o’tkazish yoki o’tkazmaslik to’g’risida qaror qabul 
qilinadi. Buning uchun esa o’tish ballarini belgilash talab etiladi. 
O’tish bali
– test topshiruvchilarni natijalariga ko’ra ikki yoki undan ortiq 
kategoriyalarga bo’lish uchun ishlatiladigan ball. 
Test topshiruvchilar nechta kategoriyaga ajratilishiga qarab bittadan ortiq o’tish 
bali ishlatilishi mumkin. Masalan, agar test topshiruvchilar ikki kategoriyaga 
(“o’tdi” – “o’tmadi” singari) ajratiladigan bo’lsa, bitta o’tish bali, agar test 
topshiruvchilar uch kategoriyaga (“yomon” – “o’rtacha” – “yaxshi” singari) 
ajratilgan bo’lsa, ikkita o’tish bali kerak bo’ladi.
Test orqali test topshiruvchilar qanday kategoriyalarga bo’linishi va bu 
kategoriyalarning tavsifi testni rejalashtirish jarayonida testning maqsadlari bilan 
birga aniqlashtirilib olinishi, validatsiya jarayonida bu kategoriyalarga bo’linish 
asosli ekanligi haqida dalillar yig’ilishi lozim.
Normaga mo’ljallangan testlarda o’tish ballari test topshiruvchilar natijalariga 
ko’ra joylashtirilgandan keyin test topshiruvchilarning ma’lum bir foizi sifatida 
belgilanishi mumkin. Masalan, ta’lim muassasasiga kirish test sinovida test 
natijalariga ko’ra eng yuqori natija ko’rsatgan 30 foiz test topshiruvchilarni o’qisga 
qabul qilishimiz mumkin. Bunday vaziyatda biz test topshiruvchilarning ichidan 
natijalari 
nisbatan
yaxshilarni ajratib olamiz.
Mezonda mo’ljallangan testlarda o’tish ballarini belgilashda test 
topshiruvchilar ma’lum bir kategoriyaga (masalan, o’tganlar, yaxshilar, o’rtachalar 
va hakazo) kirishi uchun 
mezonlar 
(qanday bilim va ko’nikmalarga ega bo’lishi 
lozimligi) belgilanadi hamda shu mezonlarga mos keluvchi ballar aniqlanadi.

---

Ayrim hollarda o’tish ballarini belgilashda har ikki yondashuvning elementlari 
qo’llanilishi mumkin: