Jismoniy tarbiya va sport nazariyasi va metodologiyasi

Jismoniy mashqlar bilan shug’ullanishga odatlantirish
. Bu odat, ayniqsa, hozirgi 
zamondoshlarimiz uchun zarur. U kam harakat qilish, organizmga jismoniy yukning kamligi, 
harakat tanqisligini engish muammosini hal qiladi, mustaqil jismoniy mashq bilan shug’ullanish 
mashg’uloti uchun vaqt topishga o’rgatadi. 
Jismoniy qiyinchiliklarni engish qobiliyatini tarbiyalash
. Ko’pchilik harakat faoliyatlarini 
o’zlashtirish ma’lum darajadagi tavakkalchilikni, maksimal jismoniy va psixik zo’riqishni talab 
qiladi, katta yuklamani organizm sarflagan quvvatini tiklab ulgurmagan sharoitda bajara olishga – 
chidashga o’rgatadi. 
Gigienik malaka va odatlarni tarbiyalash.
Jismoniy mashqlarning samaradorligi asosan 
gigienik omillardan to’g’ri foydalanish bilan bog’liq. Harakat faoliyatlarini o’rgatish jarayoni ish 
tartibiga, ovqatlanish, uyqu tartibiga rioya qilishni tarbiyalash, badanni parvarishlash va boshqalarni 
o’z ichiga oladi. 
O’quvchilar orasida o’zaro munosabatlarni to’g’ri shakllantirishga erishish, harakat faoliyatlari 
davomida mustaqillikni tarbiyalashda umumiy va alohida tarbiyaviy vazifalarni hal qilish o’qituvchi 
bilan o’quvchining yuqori darajadagi va xususiy aloqasi sharoitida amalga oshiriladi. 
Tarbiyaviy vazifalarni ta’lim jarayonida to’laqonli amalga oshirish uchun uni tizimli ravishda 
bilim olish vazifalarini hal qilish bilan qo’shib olib borilmasa, kutilgan natijaga erisha olmaslik 
amaliyotda isbotlangan. 

---

58 
Sog’lomlashtirish vazifalari harakat faoliyatlarini o’rgatishda jismoniy tarbiyaning barcha 
vositalarini majmuali ravishda qo’llash orqali hal etiladi. 
Ta’limning samarasiga tashqi omillar (sport anjomlari va jihozlarning soz bo’lishi), 
sog’lomlashtirish vazifalarining hal qilinishi (mashg’ulot joyining tozaligi, havo va boshqalar) 
ahamiyatli darajada ta’sir qiladi. 
Harakat faoliyatlarini o’qitishning yuqorida qayd qilingan xususiyatlari o’qituvchidan 
psixologik-fiziologik bilimlarnigina talab qilib qolmay, yuqori darajadagi anatomo-fiziologik 
tayyorgarlikka oid bilimlarga ega bo’lishni taqozo etadi.