G niyozov, M. Ahmedova pedagogika tarixidan seminar mashg

Farobiy ta’rifi:
T a’lim — insonga o ‘qitish, tushuntirish asosida nazariy bilim 
berish, tarbiya nazariy fazilatlarni, m a’lum hunarni egallash 
uchun zarur bo'lgan xulq m e’yorlarini va amaliy malakalarini 
o ‘rgatishdir.
Tavsiya etiladigan adabiyotlar:
1. 
A.Zunnunov
va boshqalar. 0 ‘rta Osiyda pedagogik fikr taraqqiyotidan 
lavhalar. — Т.: Fan, 1996.
2. 
K.Hoshimovva
boshqalar. Pedagogika tarixi (m a’m zalar matni). 
1-jild. — Т., 2001.
3. 
X.Boboevy
a boshqalar. Milliy istiqlol mafkurasi va taraqqiyot. — Т.: 
Yangi asr avlodi, 2001.
4-m avzu:
ABU ALI IBN SINO TA’LIM-TARBIYA HAQIDA
Reja:
1. Abu Ali ibn Sino 0 ‘rta asrlar qomusiy olimi.
2. Abu Ali ibn Sino ta ’limotida ta ’lim va tarbiya usullari, shakl 
va metodlari.
3. Ibn Sino jismoniy tarbiya va bola tarbiyasi haqida.
4. Ibn Sino pedagogik qarashlarining hozirgi davrdagi ahamiyati.
Buyuk shifokor olim Abu Ali ibn Sino fan va madaniyat 
taraqqiyotiga qo ‘shgan ulug‘ hissasi uchun Sharqda «Shayx ur- 
rais» («Olimlar boshlig‘i»), Yevropada Avsena «Oiimlar podshosi» 
degan yuksak unvonlarga sazovor b o ‘lgan.
27

---

Ibn Sino 980-yilda Buxoro shahriga yaqin Afshona qishlog‘ida 
kichik amaldor oilasida tug‘ilgan.
IX asr oxiri — X asr boshlariga kelib, o ‘lkada ijgimoiy-siyosiy 
vaziyat m urakkablashadi, Qoraxoniylar Som oniylar davlatini 
bosib oladi. Shu tufayli Ibn Sino Xorazmga Urganchga ko‘chib 
o‘tadi. Xorazmda u bir qator olimlar bilan hamkorlikda Abu Rayxon 
Beruniy boshqarayotgan «Ma’mun akademiyasi"da ilmiy ish bilan 
shug‘ullana boshlaydi.
Buni yodda saqlang!
Ibn Sino umrining so‘nggi yillarida Gurganjda, Rayda va 
Hamadonda yashaydi. U 1037-yilda Isfaxonda vafot etadi.
Ibn Sinoning odob-axloq va insonparvarlik, salomatlik haqidagi 
ta’limoti katta ilmiy-amaliy, tarbiyaviy ahamiyatga ega. Bu ta’Iimot, 
inson olam koinotning — toji, u buyuk sharaf va hurmatga loyiqdir 
degan fikrga asoslanadi.
Bilib qo‘ying!
Ibn Sino «Hay ibn Yaqzon» («Uyg‘oq o 'g ‘li tirik») falsafiy 
qissasida ilm aslo qarimaydi, u oiamni kezadi, kishilarni jahoiat 
va nodonlik g ‘aflatidan uyg‘otadi, degan g ‘oyani ilgari suradi.
28

---

Ibn Sinoning m a’naviy-axloqiy va m a’rifiy masalalar haqida 
olg‘a surgan ilg‘or g‘oyalari:
Yaxshilik va yomonlik, adolat va adolatsizlik, rohat va azob- 
uqubat, sahihlik va baxillik, kamtarlik va maqtanchoqlik, vafodorlik 
va bevafolik kabilardir.