Pedagogika 015, 4-son Muassis: Nizomiy

Дюков В. М., Пьянкова Г. С. Формирование проектной культуры: введение в проблему 
// Современные наукоемкие технологии. – Красноярск, 2010. – № 9. – С. 80-83. 

---

PEDAGOGIKA
2015, 4-son
 
 
28 
pedagogika va psixologiyani o‘rgatishda esa undan foydalanishga u qadar jiddiy 
e’tibor qaratilmayapti. Biz ham bu fikrni qo‘llab-quvvatlagan holda, buning 
asosiy sababi o‘qituvchilarning o‘zlari loyihalash malakalari hamda 
madaniyatiga ega emasliklarini aytib o‘tishimiz kerak. Shu sababli bugungi 
kunda pedagogika kollejlari va oliy ta’lim muassasalarida pedagogik loyihalash 
malakasi hamda loyihalash madaniyatini puxta o‘zlashtirgan o‘qituvchilar 
“armiyasi”ni shakllantirish talab qilinadi. Bu talabning yetarlicha hal qilinishi 
ta’lim mazmunini innovatsion qayta qurishga imkon beradigan pedagogik 
loyihalash ko‘nikma, malakalarini o‘zida yetarlicha shakllantira olgan 
o‘qituvchilarning yordami bilan o‘sib kelayotgan avlodning loyihalash 
madaniyatiga ega bo‘lishiga erishiladi. O‘z navbatida, bo‘lajak o‘qituvchilarning 
pedagogik loyihalash madaniyatiga ega bo‘lishi ta’lim tizimini rivojlantirish 
uchun zamin yaratadigan innovatsion dasturlar, yangicha mazmundagi o‘quv 
dasturlari, texnologiyalari, metodikalari, o‘qitishning ilg‘or shakllarini yaratishga 
yangi tipdagi ta’lim muassasalarining turkumini shakllantirishga xizmat qiladi.
Loyihalash madaniyati zamonaviy o‘qituvchiga xos kasbiy madaniyatning 
o‘ta muhim asosiy qismi bo‘lib, u pedagogik faoliyatni bashoratlash, 
rejalashtirish, yaratish, tatbiq etish va rejalashtirilgan ish natijalarini baholash 
asosida innovatsion qayta qurishni nazarda tutadi
1
.
Bo‘lajak o‘qituvchilarda loyihalash madaniyatini shakllantirishga ularni 
kasbiy tayyorgarlik jarayonida loyihalash faoliyati asoslaridan ogoh qilmay, 
o‘quv loyihalarining turli shakllari bilan tanishtirmay, pedagogik loyihalash 
tafakkurini rivojlantirmay, shuningdek, loyihalash faoliyatini tashkil etmay va 
kasbiy-pedagogik jihatdan o‘z-o‘zini takomillashtirmay turib erishib bo‘lmaydi.
V. M. Dyukov, G. S. Pyankovalar fikriga ko‘ra, shaxsda loyihalash 
madaniyatini shakllantirishning dolzarbligi zamonaviy mutaxassisda ilg‘or, 
madaniy rivojlanish, hayotiy ehtiyoj hamda amaliyotga mos keladigan sifatlarni 
yaratish imkonini berishi bilan izohlanadi
2
. Quyidagi jihatlar shaxsda loyihalash 
madaniyatini shakllantirish bilan bog‘liq imkoniyatlarning yuzaga kelishini 
ta’minlaydi: birinchidan, loyihalash muammoli-rivojlantiruvchi ta’limning rang-
barang bo‘lishiga imkon beradi, ikkinchidan, loyihalash istalgan ta’lim 
1