PEDAGOGIKA
2015, 4-son
27
Muhandis loyihalash madaniyatining ko‘p bosqichli darajaga egaligi o‘z
navbatida bo‘lajak mutaxassisda loyihalash madaniyatini shakllantirishning
darajali xarakter kasb etishini anglatadi. Muallifning e’tirof etishicha, bo‘lajak
muhandislarda loyihalash madaniyatini shakllantirishning samarali yo‘llaridan
biri kasbiy faoliyatga tayyorlashga yo‘naltirilgan o‘quv jarayonida talabalar
tomonidan o‘zlashtirilgan ijtimoiy, gumanitar bilimlarni amaliyotda qo‘llashga
erishishdir. Bundan kelib chiqqan holda, texnika oliy ta’lim muassasalarida
kasbiy tayyorgarlik asosi talabalarning o‘quv-muhandislik loyihalari (fanlararo
kurs va diplom loyihalari)ni bajarishi hisoblanadi. Shu bilan birga, talabalar
kafedraning ilmiy-tadqiqotchilik ishlarida, aniqrog‘i, muhandislik ishlanmalarini
tayyorlashda faol ishtirok etishlari, amaliyotchi muhandis, konstruktor,
tadqiqotchilar bilan ijodiy hamkorlik va individual aloqalarni yo‘lga qo‘yishlari
ularda loyihalash madaniyatini samarali shakllantirishga yordam beradi.
Hamkorlik ishlarini yo‘lga qo‘yishning ko‘plab shakllari mavjud, ular talabalar
konstruktorlik byurolari faoliyatini yo‘lga qo‘yish, kafedra tomonidan turli
korxonalar, ishlab chiqarish muassasalari o‘rtasida imzolangan xo‘jalik
shartnomalarida ishtirok etish va hokazolar. Yosh ixtirochilar tomonidan
yaratilgan texnik loyihalarning amaliyotga tatbiq etilishiga erishish talabalarning
loyihalash qobiliyatini yanada rivojlantirish va motivatsiyasini oshirish uchun
xizmat qiladi.
V. M. Dyukov, G. S. Pyankovalar muammo mohiyatini yoritishda yechim
asosi sifatida loyiha ta’limining mazmunini tahlil qilishga alohida e’tibor
qaratadi va loyiha ta’limning “yadrosi”
1
, – deb ta’riflaydi. S. I. Ojegov,
N. Y. Shvedovalar tomonidan ta’kidlanganidek, loyiha qurilma, mexanizm,
moslamaning avvaldan rejalashtirilib, so‘ngra ishlab chiqilgan rejasi sanaladi.
Loyiha metodi esa o‘z-o‘zidan loyiha ta’limining asosiy elementi tarzida
namoyon bo‘ladi. Loyiha metodi ta’limning faol metodlaridan biri bo‘lib, uning
yordamida intellektual faollik yuzaga keladi, guruh yoki jamoada ishlash
malakasi shakllanadi, ta’lim oluvchini qiziqtiradigan muammo bo‘yicha faoliyat
natijasi tarzida mustaqil ravishda vazifalarni belgilash va yechimni topish
ko‘nikmalarini rivojlantiriladi.
Zamonaviy sharoitda loyihalash metodidan ko‘p hollarda texnik bilimlarni
yorituvchi fanlarni o‘qitishda faol foydalanib, gumanitar fanlar, shu jumladan,
1
Do'stlaringiz bilan baham: |