Agarbiz o’zbekistonimizni dunyoga tarannum etmoqchi, uning qadimiy tarixi va yorug; kelajagini ulug’lamoqchi, uni avlodlar xotirasida boqiy saqlamoqchi bo’lsak, avalombor buyuk yozuvchilarni, buyuk shoirlarni

“Жумлани давом эттиринг” 
Ўйин қоидасига кўра, биринчи ўқувчи қисқа бирор гап айтади, бошқа бирор ўқувчи айнан шу гапга 
бошқа бирор гап қўшиб бораверади. 
Масалан:
1- 
ўқувчи; Мен ҳикоя қилдим. 
2-
ўқувчи; Мен қизиқарли ҳикоя ўқидим. 
3-
ўқувчи; Мен кеча қизиқарли ҳикоя ўқидим ва ҳ.к. 
Сўз қўша олмаган ёки ҳатога йўл қўйган ўқувчи ўйинни тарк этади. 6-7 дақиқа мобайнида ўйин 
давомийлигини таъминлаб турган ўқувчилар ғолиб бўлади ва баҳоланади. 
“Ким нима қилади?” 
Ўқувчилар гуруҳга бўлинади ва ҳар бир гуруҳдан биттадан ўқувчи доскага таклиф этилади. Биринчи 
гуруҳ иштирокчиси “Ким?” ёки “Нима?” сўровига жавоб бўладиган сўзларни ёзса, иккинчи гуруҳ иштирокчиси 
“Нима қилади?” сўровига жавоб бўладиган сўзларни қайд этади. Натижада қуйидаги йиғиқ гаплар ҳосил 
бўлади. 
1-
гуруҳ 2-гуруҳ 
Ўқитувчи Ўқитади 
Ўқувчилар Ўқийдилар 
384 

---

Қуш Сайрайди 
Шамол Эсади 
Гул Ўсади 
Пахта Очилади 
Ёмғир Ёғади 
Қуёш Иситади 
“Бўлиши мумкин эмас” 
Бу ўйинни ўтказишда ўқитувчи матнни ўқийди. Ўқувчилар бўлиши мумкин бўлмаган воқеалар 
ифодаланган жумла ёки гапни топишлари лозим. 
Ҳазил-мутойиба билан ўтадиган бу ўйин ҳам ўқувчилардан зийраклик, синовчанлик ва 
кузатувчанликни талаб қилиши билан биргаликда, улардан атрофида содир бўлаётган воқеа ва ҳодисаларга 
бефарқ бўлмасликни ҳам талаб қилади. Ундан ташқари уларнинг дарсдан ташқари бўлган илмий ва бадиий 
адабиётларга ва илмий-оммабоп филмларга қизиқишни орттиради ва ҳикоя тинглаш кўникмасини 
шакллантиришга ёрдам беради. 
1-
вариант: Душанба дам олиш куни бўлгани учун Олим мактабга бормади. У синглиси Вазира билан 
ҳайвонот боғига борди. Улар ҳайвонот боғида сувда сузиб юрган шерни қафасда сайраётган балиқларни ва 
каттакон ваҳший булбулни кўрдилар. 
2-
вариант: Ибратжон ёзги таътил кунларида бувисиникига дам олгани борди. У қишлоқда ўртоқлари 
билан қор бўрон ўйнади. Бувисига сигирларга дон беришда ёрдамлашди. Бувиси сигир соғаётганда сигирнинг 
улоқчасини ушлаб турди. 
3-
вариант: Абдулла жуда билимли бола. У бугун ҳам топшириқни жуда яхши бажарди. Ўқитувчи уни 
мақтади ва “нол” балл қўйди. Абдулла яқинда 2-синфни тугатиб, 1-синфга ўтди. 
“Олтин тож” 
Ўйинни ойда бир марта ўтказиб туриш ўтилган мавзуларни мустаҳкамлашга, ўқувчилар билимининг 
даражасини аниқлашга, билим олиш иштиёқини, интилишини кучайтиришга ёрдам беради. Бироқ йил 
давомида олтин тож совриндори бўлиб юриш кичик ёшдаги мактаб ўқувчиларига кўтаринки руҳ беради, 
уларнинг дарсга, тил ўрганишга бўлган қизиқишларини оширади.
Хулоса қилиб айтганда, дарс жараёнида ўқувчиларнинг ёш хусусиятларини ҳисобга олиб, таълимий 
ўйинлардан фойдаланиш самарали натижаларни қўлга киритишга ёрдам беради.