O„quv qo„llanmada suv xo„jaligi boshqaruvini yanada takomillashtirish

Nazorat savollari: 
1. 
Qishloq xo‘jaligi ekinlarini etishtirishda irrigatsiya eroziyasi nima? 
2. Qishloq xo‘jaligi ekinlarini etishtirishda irrigatsiya eroziyasida tuproq yuvilishi 
qanday aniqlanadi? 
3. Qishloq xo‘jaligi ekinlarini etishtirishda irrigatsiya va tuproq eroziyasi qanday 
aniqlanadi? 
6.6.3. Suv eroziyasi natijasida tuproq yuvilishini aniqlash. 
G„o„zani sug„orishda suv sarfi miqdorini o„lchash moslamasi. 
Irrigatsiya eroziyasiga uchragan er osti suvlari chuqur joylashgan, mexanik 
tarkibi o„rta va og„ir qumoq sug„oriladigan tipik bo„z tuproqlarda, yuqori va sifatli 
paxta hosili etishtirishda, g„o„zani sug„orish oldidan tuproq namligi CHDNSga 
nisbatan 65–75–65% tartibda 5 marta, 1–3–1 tizimda 890–1230 
m3
/ga sug„orish va 
5000–5270 
m3
/ga mavsumiy sug„orish me‟yorlarida har 12–14 kunda sug„orish 
hamda uni gullashgacha 12–14 soat, gullash–hosil to„plashda 15–18 soat, 
pishishda 10–12 soat davomiylikda amalga oshirish lozim.

---

133 
 
1-suv o„lchagich teshigining diametri 10 mm.
2- suv o„lchagich teshigining diametri 15 mm.
3- suv o„lchagich teshigining diametri 20 mm.
YAngi ixtiro qilingan diametri 15 mm sug„orish moslamasidan foydalanish 
har bir egatda 0,15 l/s suv oqimini ta‟minlaydi, 640 m
3
/ga suvni tejaydi, eroziya 
jarayonlarini 1,4-1,7 martaga kamaytiradi, gektaridan 3,6 sentner qo„shimcha paxta 
hosili hamda an‟anaviy sug„orish usuliga nisbatan 700309,3 so„m/ga sof daromad 
olishni va rentabellik darajasi 38,0 foizga teng bo„lishini ta‟minlaydi. 
1-rasm. PSUEAITI ning irrigatsiya eroziyasiga uchragan qiyaligi 
darajasi 1,5
0
 bo„lgan erlarda g„o„zani sug„orishda, ananaviy sug„orish usulili