Leksikologiya bilib oling. Leksikologiya

 
MAQOLNI O‘RINLI QO‘LLASH 
Bilib oling
. Maqol - xalq og‘zaki ijodi janri, shu bilan birga, til birligi ham. U − ixcham, mazmuniy 
va ta’sirchanlik ko‘lami baland ifoda. Maqollar biror nutq vaziyatiga xos bo‘ladi, shuning uchun, 
ko‘pincha, bir-birini inkor etadi. Yaxshilik qil, umidvor bo‘l. − Yaxshilik qil - unut. 

---

Muallif: Fazliddin O‘taganov 
91 965 55 99 
Maqollar evfemizm vazifasini ham bajaradi. 
14.2-mashq. 
Matnlardagi maqollarni aniqlab, oddiy gaplar bilan almashtiring. 
I. − O‘rtoq direktor menga tuhmat qilyaptilar. Sakkiz yildan beri shu idorada ishlayman. Shu 
sakkiz yil ichida uch direktor o‘zgardi. Hammasi bilan juda totuv ishladik, birortasi menga na 
ogohlantirish, na vigovor bergan! 
Odamning olasi ichida bo‘ladi
, deb shuni aytishgan-da. 
Direktorga qilgan yordamlarimning birortasini boshqa odamga qilganimda, 
itining tuvagi oltindan 
bo‘lib ketar edi
. Bu kishi yaxshiligimni bilmayaptilar. Uyalish kerak, o‘rtoq direktor, menday, 
musichaday beozor kishini ranjitgani qanday ko‘nglingiz bo‘ldi? (S. Ahmad) 
II. Ha, endi aqlim kirgan, endi hamma narsaga tushungan edim. Muhabbat - muqaddas tuyg‘u. U 
soflikni talab etadi. Muqaddas mening o‘zimni ham, sevgimni ham tark etib, ko‘zimni ochgan edi. 
Xalqning „
Insofli odam oshini yer, insofsiz - boshini
“ degan maqolida mujassamlangan 
hayotning eng ulug‘ qonunlaridan biri menga o‘zining shafqatsiz, lekin adolatli kuchini ko‘rsatgan 
edi. (O. Yoqubov) 
III. Egachisining beg‘am, beparvo o‘g‘liga qilgan bunday beozor muomalasini hazm qilolmagan 
Lazokatxon: 
− 
Kasalni yashirsang, isitmasi oshkor qiladi
. To‘g‘risini aytavermaysizmi, egachi! - deb zarda 
qildi. Keyin O‘ktamga yuzlandi: 
− Salgina tobi qochganmas. Oldindan silqovlanib yurardi onang. Endi rosmana kasal bo‘pti. Bod. 
Xafaqon. Ha, bu kasallari oldindan bezovta qilib yurganini bilmasmiding? Ona rozi − xudo rozi. 
Shu yarimjon onani yolg‘iz tashlab ketishga qanday vijdonlaring qabul qildi-a?! Borib turgan 
oqibatsizlik emasmi bu?! (H. Nazir) 
IV. „