Texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent

1-GSYT 
Ma’lumotlarni to’plash 
markazi yer usti stansiyasi 
 
 
 
2-GSYT 

---

144 
 
kesishmalari  nuqtalari  bo‘yicha  o‘z  koordinatalarini  aniqlaydi.  Vaqt 
bo‘yicha  kechikish  qiymati  sun’iy  yo‘ldoshlar  nurlantiradigan  va 
qabul  qilish  qurilmalari  generatsiyalaydigan  signallar  kodlarini 
ularning  mos  kelishigacha  vaqt  bo‘yicha  surilishi  usuli  orqali 
taqqoslash  bilan  aniqlanadi.  Vaqt  bo‘yicha  surilish  qabullagichning 
soati  bo‘yicha  aniqlanadi.  Kenglik,  uzunlik,  balandlik  va  xatoliklarni 
bo‘lmasligini  topish  uchun  vaqt  bo‘yicha  surilishni  aniqlashda 
foydalanuvchining qabullagichi to‘rtta sun’iy yo‘ldoshlarni ko‘rishi va 
ulardan navigatsion signallarni qabul qilishi kerak. 
Tezlik  foydalanuvchining  harakatlanishi  keltirib  chiqaradigan 
sun’iy  yo‘ldosh  signali  tashuvchi  chastotasining  dopler  surilishi 
bo‘yicha  aniqlanadi.  Dopler  surilishi  sun’iy  yo‘ldoshdan  qabul 
qilinadigan va qabullagich generatsiyalaydigan signallar chastotalarini 
taqqoslashda aniqlanadi. 
Navigatsion  signallar  L-diapazonning  (L-band,  390  dan        
1550  MGsgacha  radiochastotalar  polosasi)  ikkita  1575,42  MGs  (L1) 
va  1227,6  MGs  (L2)  chastotalarida  nurlantiriladi.  L2  chastotada 
yuqori  aniq  ma’lumotlarli  P(Y)  harbiy  kodli  va  imitatsion 
halaqitlardan  himoyalangan  signallar  nurlantiriladi.  L1  chastotada 
P(Y)  harbiy  kodli  va  ko‘pincha  C/A  deyiladigan  umumiy 
foydalanishdagi  fuqaro  kodli  signallar  nurlantiriladi.  L1  va  L2 
chastotalardagi 
signallarni 
taqqoslash 
 
ionosfera 
orqali 
radioto‘lqinlarning 
o‘tishida 
vujudga 
keladigan 
qo‘shimcha 
kechikishni  hisoblashga  imkon  beradi,  bu  navigatsion  ma’lumotlarni 
o‘lchashning 
aniqligini 
sezilarli 
oshiradi. 
Avtomobilning 
koordinatalari 2 dan 5 metrlargacha aniqlikda aniqlanadi. 
1994  yilning  28  martida  GPS  tizimi  6  ta  orbital  tekisliklardagi   
24  ta  KAlardagi  shtatdagi  konfiguratsiyada  ishlay  boshladi.  ESY 
korpusining  o‘lchamlari  1.52  m  1.93  m  1.91  mni,  quyosh 
batareyalarining  qadami    19.3  mni,  maydoni    13.4  m.  kvni    tashkil 
etadi.  Bort  elektr  ta’minoti  tizimining  quvvati  ishlatilishi  muddati 
tugashida  1136  Vtni  tashkil  etadi.  Apparatning  ishga  tushirilishidagi 
og‘irligi  2032  kg  ga,  ishchi  orbitadagi  og‘irligi  1075  kg  ga  teng 
bo‘ladi. 
24  ta  ESYlardan  tashkil  topgan  GLONASS  guruhi  orbitaga 
chiqarilgan va fuqaro kodi uchun 50 metrdan ortiq bo‘lmagan xatolikli 
koordinatalarni aniqlashga imkon beradi.