Qarshi kurashning

JJ Vizarat ad-Daxiliya al-Misriya. Mubarak va Arrrn Misr. Al-Qohira. Matabiu dar al-
Xilal, 1997.
97

---

pasaytirish barobarida hukum atning falloh (dehqon)larning ichki 
migratsiyasini ta’minlashga qaratilgan hukumat rejasini amalga oshirish 
uchun yo ‘l ochadi.
Sulolaviy aloqalarning susayishi esa, o ‘z navbatida radikal islom 
tashkilotlarining qishloq joylaridagi mavqeini yo‘qqa chiqaradi. Shu 
yo‘l bilan, mazkur qonun joylardagi keskinlik va ishsizlikning pasayishiga 
olib keladi.
Xalqaro maydondagi harakatlar. 
Misr BMT boshchiligida terro­
rizmga qarshi kurash bo'yicha xalqaro konferensiya chaqirish taklifini 
ilgari surish, 1995-yilda Qohirada bo ‘lgan «Uyushgan jinoyatchilikka 
qarshi kurash» konferensiyasida yoki 1996-yilda Sharm ash-Shayx 
shahrida b o ‘lib o ‘tgan «Tinchlikparvarlar konferensiyasi» va har yili 
terrorizmga qarshi kurash bo‘yicha o‘tkaziladigan seminarlarda bo‘layotgani 
kabi bu m asalani turli xalqaro forum larda ko'tarish bilan dunyo 
jam oatchiligi diqqatini uni hal etishga qaratib kelmoqda.
Shuningdek, radikal kayfiyatdagi islomchilar yashayotgan davlat­
lar bilan xavfsizlik sohasida hamkorlik qilish va jinoyatchilarni almashish 
bo‘yicha ikki tom onlam a kelishuvlarni imzolashga alohida e ’tibor 
berilmoqda. Jum ladan, shunday kelishuvga ko‘ra 1994-1995-yillarda 
Misr arab davlatlarida yashagan 6 ta terrorchini mamlakatga qaytarishga 
muvaffaq bo‘ldi.
Arab davlatlari o‘rtasida xavfsizlik sohasidagi siyosatni tartibga solish 
va terrorizm m uam m osini arab davlatlari Ichki ishlar vazirlari 
majlislarining dolzarb mavzusiga aylantirish yo'lidagi harakatlar ham
shu yo‘nalishdagi ishlarning uzviy qismi hisoblanadi.
Ayni paytda, Misrga terrorchi va mutaassib unsurlaming kirib kelishi, 
qurol va pul olib kirilishining oldini olish uchun nazorat o ‘tkazuv- 
bo'lim lari va chegaralar nazorati faoliyati kuchaytirilmoqda.
Shu bilan birga, radikal islom tashkilotlari va guruhlari yetakchilari 
harakatlarini m untazam asosda kuzatib borish, ular joylashgan davlatni 
bu haqda ogohlantirish kabi yo‘nalishda ham ish olib borilmoqda. 
M asalaning bu jihati M isr uchun nihoyatda muhimdir. Zero, 1990- 
yillarning boshlarida Afg‘oniston va Pokistonda «Musulmon birodarlar, 
«Al-Jihod al-Islomiya» va «Al-Jamoa al-Islomiya» kabi Misr islomiy 
tashkilotlari tom onidan tashkil etilgan 20 ga yaqin lagerlar faoliyat 
olib borgan edi. U yerdan qaytib kelgan jangarilar radikal islom tash- 
kilotlariga qo'shilib, fuqarolarva mamlakat uchun xavf-xataming ortishiga 
olib kelar edi.
A m m o q idirilayotgan terro rc h i unsurlar yashiringan xorijiy 
davlatlar bilan olib borilayotgan m uzokaralar h ar doim ham ijobiy 
natijalar berm ayotganini ta’kidlash zarur. Ayrim Yevropa m am lakat-
98

---

lari dem okratik tam oyil va erkinliklarga rioya etish bayrog‘i ostida 
islomchilarga siyosiy boshpana berib, yig'ilishlar o ‘tkazish va faoliyat 
ko'rsatish uchun sharoit yaratib berm oqda.
Xalqaro m aydonda islomchilarga qarshi kurashni kuchaytirish 
maqsadida bunday unsurlar yashirinib yurgan mamlakatlarda joylash­
gan M isr elchixonalari qoshida politsiya bo ‘limlari tashkil etilganini 
alohida qayd etish lozim.
Misr hukumati tomonidan axborot sohasida olib borilayotgan faoliyat 
natijasida fan-texnikaning eng so‘nggi yutuqlari bilan jihozlangan xavfsizlik 
apparatining axborot markazi tashkil etildi. Misr Prezidenti tomonidan 
e ’lon qilingan um um iy strategiyaga k o ‘ra, h u k u m at terro rizm
ko'rinishlarini butunlay yo‘q qilmoqchi. Bu strategiya siyosiy, axborot, 
diniy, madaniy va yoshlar muassasalarining faoliyatini har tom onlam a 
muvofiqlashtirishga qaratilgan.
1990-yillarning boshlarida ko‘tarilgan va zo‘ravonliklar zanjirini 
vujudga keltirgan islom ekstremizmi to ‘lqini bugungi kunda birmuncha 
susaygandek tuyulsa-da, ham on diniy radikalizm real xavf sifatida 
saqlanib qolmoqda. Xususan, radikal islom tashkilotlari tom onidan 
aholi o ‘rtasida, ayniqsa, uning chalasavod qatlami orasida millatlararo 
va dinlararo kelishmovchiliklarni keltirib chiqarishga qaratilgan targ‘ibot 
va tashviqot ishlari davom ettirilayotganini ta’kidlash zarur.
U m um iy xulosa o ‘rnida ta ’kidlash joizki, terrorizm ga qarshi 
kurashning xorijiy tajribasi keng qamrovli hodisa bo‘lib, uni o'rganish, 
ibratli jihatlarini o ‘zlashtirish ham da hayotga tatbiq etish mavjud 
davlatlarning barchasi uchun bir xilda foydali va shuning uchun ham, 
muhim ahamiyatga egadir.