Qarshi kurashning

Diniy ekstremistik tashkilotlar faoliyati. 
M intaqam izda faoliyat 
yuritishga intilgan uyushmalar qatorida eng aw aio «Islom lashkarlari», 
«A dolat», «T ablig'chilar», «Akrom iylik», « 0 ‘zbekiston islom iy 
harakati» kabilarni aytib o ‘tish mumkin. Ularning ba'zilari butunlay 
yo‘q qilingan b o ‘lsa, ayrim larining qoldiqlari bugungi kunda boshqa 
harakat, tashkilotlar tarkibiga singib ketganini ta ’kidlash zarur. 
Xususan, 1990— 1992-yillarda Nam angan viloyatida 
«Adolat» 
harakati 
faollari 2 0 -3 0 kishidan iborat guruhlar tuzib, huquq-tartibot idora- 
lari vazifalarini o ‘z zim malariga olishga harakat qildilar. Odam larni 
asossiz ravishda u yoki bu jinoyatlarda ayblash, shariat qoidalariga 
asoslangan holda kishilarni gunohkor deb e ’lon qilish orqali turli 
jazolarni qo'llashga harakat qilgan mazkur uyushma faoliyati 1992-yil 
aprel oyining oxirlarida butunlay tugatildi.
1996-yilda tashkil topgan « 0 ‘zbekiston islom harakati» (« 0 ‘1Н») 
tarkibiga 1992— 1993-yillarda faoliyati tugatilgan qator diniy-ekstremistik 
tashkilotlarning sobiq faollari kirgan, 0 ‘IH a’zolari Birlashgan tojik 
muxolafati (BTM) tarafida fuqarolar urushida ishtirok etdi. 0 ‘IH dala 
qo‘mondonlari nizo hal qilinishi jarayonida Tojikiston hukum ati va 
BTM o ‘rtasida imzolagan bitim shartlarini bajarishdan bosh tortdilar 
va ular Tojikistonni tark etib, A fg'oniston hududiga o ‘tib ketdilar.
Jahonning qator mamlakatlarida 0 ‘1H rasmiy ravishda terrorchilik 
tashkiloti deb tan olingan. C hunonchi, u AQSH davlat departam enti 
tom onidan tayyorlangan va Kongress tasdiqlagan xorijiy terrorchilik 
tashkilotlari ro‘yxatiga kiritilgan. Shundan kelib chiqib, tashkilofning 
aniqlangan barcha moliyaviy hisoblari «muzlatilgan». Rossiya Federatsiyasi 
Oliy sudi va Bosh prokuraturasi ham o ‘zining 2003-yil 14-fevraldagi 
qarori bilan uni terrorchilik tashkiloti sifatida e ’tirof etgan.
Harakat M arkaziy Osiyo hududida «Buyuk islom xalifaligi»ni 
tik lash n i, u nga m u su lm o n lar yashaydigan K avkaz va Rossiya
102

---

Federatsiyasining V olgabo'yi respublikalarini ham qam rab olish 
maqsadirti ilgari suradi. Unga erishishda qo‘poruvchilik, terrorchilik 
harakatlarini amalga oshirish, harbiy harakatlar uyushtirish, odamlarni 
garovga o lish o rq ali 0 ‘z b e k isto n d ag i ichki siyosiy vaziy atn i 
beqarorlashtirish asosiy vazifa qilib belgilangan.
2001-yilda terrorizmga qarshi ittifoqning Afg'onistonda boshlagan 
jangovar amaliyotlari natijasida 0 ‘IH ning asosiy kuchlari va bazalari 
yo‘q qilindi. Harakat tuzilmasi butunlay barbod qilindi ham da uning 
jangovarlik qobiliyati susaytirildi.