O. X. Xamidov

9.2. Sayyohlik bozorining davlat tomonidan va o’z-o’zini tartibga solish 
sohasidagi innovatsiyalar 
Mamlakatimizda sayyohlik bozorini tartibga solish, samarali tarzda faoliyat 
yurituvchi o’z-o’zini tartibga soluvchi tashkilotlarni tashkil qilish masalasi bir 
necha yillardan beri Hukumat darajasida, mamlakatning sayyohlik biznesi vakillari 
orasida ham izchil muhokama etib kelinmoqda.
Bozordagi o’z-o’zini tartibga soluvchi tashkilot quyidagi vazifalarni 
bajaradi: 
- ish amaliyotining qoida va standartlar tizimini ishlab chiqish; 
- ushbu qoidalar va standartlarga amal qilish monitoringini amalga oshirish; 
- qoidalarni buzganlik uchun sanksiyalar tizimini ishlab chiqish va qo’llash; 
- tashkilot a’zolari hamda autsayderlar orasidagi nizolarni sud aralashuvisiz 
hal etishning xususiy tartibotlarini ishlab chiqish. O’z navbatida, o’z-o’zini tartibga 
solish tabiati bo’yicha institut hisoblanadi, ya’ni sub’ektlarning muayyan biznes 
muhitidagi xo’jalik faoliyatini tartibga solish qoidalarini belgilashni ko’zda tutadi. 
Sayyohlik bozorini tartibga solish jarayoni G’arbda kuzatiladi, lekin uning 
imkoniyatlari mamlakatimizdagi sharoitdan jiddiy farq qiladi. Bozori rivojlangan 
davlatlarda tartibga solish istisodiyotning davlat tomonidan tartibga solinishining 
qudratli tizimiga ega edi, buni Rossiyaga nisbatan to’liq qo’llash mumkin emas, bu 
erda davlatning bozordagi ishtiroki real xo’jalik amaliyotida emas, balki asosan 
faqat qog’ozlarda o’z aksini topadi. Davlat me’yoridagi bozor iqtisodiyotida 
umuman bo’lmasligi lozim bo’lgan joylarda aralashadi, shu bilan birga aholi 
hamda ishbilarmonlar hamjamiyati oldidagi elementar majburiyatlarini bajarmaydi. 
Nihoyat, SK ishtirokining moddiy sohasi samarali boshqaruv tegishli va 
talab etiluvchi sifatni ta’minlash hamda rivojlanishni talab etuvchi bevosita 
sayyohlik yoki mehmonxona xo’jaligini (binolar, transport vositalari, inshootlar, 
texnik vositalar) ta’minlaydigan real dunyoning an’anaviy ob’ektlaridir.