Toshkent davlat iq tiso diyo t universiteti q. X. Abdurahmonov

Kasbiy moslashish 
shaxsning kasbiy ko‘nikmalari va malakalarni muayyan 
darajada egallashida, unda kasbiy jihatdan zarur ayrim xislatlarning 
shakllanishida, xodimning o‘z kasbiga nisbatan barqaror ijobiy munosabatda 
bo‘lishining rivojlanishida ifodalanadi; kasb sohasidagi ish bilan tanishuvida, 
kasb mahorati ko^nikmalarini egallashda, funksional vazifalami sifatli bajarishida 
va mehnat sohasidagi ijodkorlikda namoyon bo‘ladi.
Ijtimoiy-psixologik moslashish 
mehnat tashkiloti (jamoasi) ning ijtimoiy- 
psixologik xususiyatlarini 
0
‘zlashtirishda, unda qaror topgan o‘zaro 
munosabatlar tizimiga kirishda, uning a’zolari bilan o‘zaro hamjihat boUishda 
o‘z ifodasini topadi. Bunda xodim mehnat jamoasining o‘zaro munosabatlari 
tizimiga, uning an’analari, hayot normalari, qadriyatlari, guruhdagi ayrim 
a’zolaming ijtimoiy-psixologik nuqtai nazarlari, o‘zaro munosabatlar tuzilishi, 
guruhdagi yetakchilar to‘g‘risida axborotlarga ega bo‘ladi. Xodim bu axborotlami 
passivlik bilan emas, balki jamoaning oldingi ijtimoiy tajribasi, uning qadriyatli 
yo‘nalishlari bilan birgalikda 
0
‘zlashtiradi va ularga baho beradi.
Ijtimoiy-tashkiliy moslashish 
korxona (ja*noa)ning tashkiliy tuzilishi, 
boshqaruv tizimi va ishlab chiqarish jarayoni, xizmat ko'rsatish tizimini,
111

---

mehnat va dam olish rejimini o‘zlashtirishni bildiradi.
Madaniy-maishiy moslashish 
—mehnat tashkilotidagi turmush xususiyatlari 
va bo‘sh vaqtni o‘tkazish an’analarini o‘zlashtirishdir. Bu moslashuv xususiyati 
ishlab chiqarish madaniyati darajasi, tashkilot a’zolarining umumiy rivojlanishi, 
ishdan bo‘sh vaqtdan foydalanish xususiyatlari bilan belgilanadi. Mehnat 
tashkilotidagi a’zolar faqat ishdagi munosabatlar bilan boglanib qolmasdan, 
shu bilan birga dam olishni, bo‘sh vaqtni birgalikda o‘tkazadigan, bunda 
shaxsning har tomonlama kamol topishiga e’tibor beriladigan jamoalarda 
madaniy-maishiy moslashuv tezroq sodir bo‘ladi.