Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Касбий стоматитлар. Катарал стоматит
ким ёвий о м и л ­
лар чангли қ и с м и н и н г таъ си р и д ан , и с с и к л и к ш и к астл ан и ш - 
л а р и д а н , ш у н и н гд е к , сурун кал и б ўл и б , к ў п и н ч а, су б ъ ект и в 
си м п то м си з кечиш и ҳам м ум кин.
Ж а р а ё н н и н г қ и за р и ш , ш и ш иш кўриниш ида к е ч и ш и н и , а й ­
нан бу ҳолатнинг эп и тел и й д есквам ац и яси ўрнида кузати ли ­
ши ва таъ сирловчи ом ил бартараф қи ли н ган д а, жуда тез ту- 
зал и ш и сезилади.
Ярали некротик стоматит
сон и ва турли ким ёвий б и р и к - 
м ал арн и н г аэрозол ҳамда б уғларн и н г у зо қ вақт таъсири оқи - 
батида юзага келади. Ж араён одатда, оғи з б ў ш л и ғи н и н г о л ­
д и н ги қисм ида кузатилиб, эти о л о ги к о м и л н и н г таъ си ри га б е ­
восита б о ғл и қ кечади. Ж ароҳат я р а л и -н е к р о т и к ўч оқн и н г ку­
зати л и ш и б и л ан , кучли оғри қ, оғиздан қўланса ҳид келиш и, 
б ем ор ўзини ём он ҳис қ и л и ш и , та н а ҳароратининг 37,5-38° С 
гача кўтарилиш и б илан ўтади.
Даволаш да
эти о л о ги к ом ил б артараф қилинад и, некроти к 
тўқим алар таркибида протеолитик ф ерм ентлар бор дори воси­
талари ёрдам ида олиб таш ланади, яра эса 3% л и водород п е­
рекиси эритм аси б илан артилади. Н атрий гидрокарбонатнинг 
2% ли эритм аси билан чайқаб туриш ф ойда беради.
Касбий хейлитшр.
Агар ишлаб чиқариш жараёнида пайдо бўлган 
омиллар таъсирида алоқали аллергик, метеорологик ва актиник 
хейлитлар юзага келса, шу вақгда у касбий тавсифга эга бўлади. 
Л абнинг иш жараёнида ш икастланиш и - ўткир кислотал и эрит- 
ма, иш қор, қайноқ суюқлик туш иш и кабилар билан кузатилади.
Аллергик алоқали хейлит
худди касбий ом и лл ар таъ си р и - 
дагидек, л аб га турли м оддалар тегиб, сен си б и л и зац и я кел ти ­
риб ч и қ ар и ш и , ж ум ладан, кучсиз ким ёвий эритм а, ай н и қса

---

300
О т з бўш лит шиллиқ қanaти ва лаб касалликлари
ф ен оп л аст, қоракуя, бўёқлар, л акл ар н и айтиб ўти ш и м и з мум ­
ки н . Кўп ҳолларда ал о қали а л л е р ги к хей л и т а н ти б и о ти к л а р
б илан иш лайдиганлар орасида учрайди.