Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Ўн бешинчи боб
Мавзу: ТИЛ КАСАЛЛИКЛАРИ
Таьлимий м ақсад: 
Талаба ўқиш жараёнида оғиз бўшлиғи шил-
л и қ қават и касалликларининг асосий қисм и т ил касалликлари
эканлигини билииш, уларнинг ривож ланиш и ва юзага келиш и-
турли кўринишидаги тавсифга хос эканлигини, шунингдек, т ил-
даги ўзгариш лар организмдаги турли тери касалликларида ҳам
к уза т и ли ш и н и билиш и; м а са ла н, бир т урдаги ка са лли кла р д а
симптомсимон тавсифда юзага келса, бошқа касалликларда ум у-
м и й касаллик симптом и кўринишида юзага келиш ини билиши т а­
л и б этилади. Тил касалликларида клиник белгилар кечиш и, да­
волаш ва қиёсий таш хислаш ни талабалар чуқур ўзлаш тириш и
ж уда зарур.
М ашғулотнинг техник таъминоти: 
Расмлар, слайдлар, ком ­
пьютер маълумотлари, клиникада даволанаёт ган беморларнинг
K a c c L U U K
варақалари.
М авзунинг асосий саволлари:
1. Тил анатомияси ва унинг инсон организми учун муҳим ўрин
т у тиши.
2. Тил касалликларининг клиник кечиши ва даволаш усулла-
рининг ўзига хослиги.
3. Тил каса лли кла р и т урлари ва ула р н и н г бир-бири билан
қиёсий ташхиси.
4. Глоситлар в а уларнинг турлари, клиникасига қараб кечи-
ш ининг ўзига хос асослари.
5. Тлоссалгия ҳақида тушунча ва унинг уч шохли нерв неврал-
гиясидан қиёсий ташхиси.
М ашьулот ўт адиган жой: 
Ў қув хоналари, поликлиника ва
клиникадаги беморлар билан мулоқот.
Талаба м у cm ацил иши учун ашёлар: 
Ўцув адабиётлари, ин­
тернет маълумотлари, беморлар касаллик варацаси.
М авзунинг асосий мазмуни:
О ғиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қавати касалликларининг кат­
та гуруҳини тил касалликлари таш кил қилади. Г лосситларнинг 
ри во ж лан и ш и ва ю зага кел и ш и , к л и н и к кўри н и ш и д аги тав- 
с и ф и жуда турли ч ади р. Т ар қал ган с то м а ти тл а р н и н г барчаси 
глосситлар б и л ан бирга кечади, стом ати тларн и кўзғатувчиси 
эса герпес ви руси , с т а ф и л о к о к к , с тр е п то к о к к , ф у зо сп и р и л - 
л я р си м б и о з ва б ош қалардир.
Тилдаги ўзгариш лар организм даги турли ти зи м касал л и к­
л ари да \а м кузатилади. Б ир турдаги касалликларда спораси - 
м он та в си ф д а ў згар и ш н и ю зага к ел ти р са, и к к и н ч и турдаги

---

206
Отл бўшли iv ш иллиқ қавати ва лаб каса-ыиклари
хасталикларда ум ум ий к а с а л л и к си м п том и к ў р и н и ш и д а ю зага 
к ел ад и , м асал ан , ги п ерхром а н е м и я д а Г ун тер си м о н ти л к у ­
за ти л а д и . Ш у н и н г учун ҳам к ў п ч и л и к м у та х а сс и с л ар о ги з 
бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қ а в а т и н и н г ҳолати о р га н и зм н и н г қ а - 
то р ў зга р и ш л а р и н и а к с э тт и р у в ч и о й н а д и р , д е б т а ъ к и д л а - 
ш ади.
Қ ато р ўзгариш лар; бу ж уда кагга гуруҳни таш к и л қилиб, 
ф ақ ат ти л н и н г ўзида ўзгариш б елги л ари н и ю зага келтиради: