Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Микроглоссия
- ти л н и н г кичрайиш и билан кечадиган ж ара­
ён. М и кроглосси я 
бирламчи
(туғма) ва 
иккш амчи
(орттирил- 
ган) бўлиш и мумкин. Б ирлам чи м икроглоссия эм брионал ри ­
вож ланиш давридаги аном алия оқибатида юзага келади. Бунда 
ти л н и н г ҳолати бир умр ўзгармайди. И ккилам чи м икроглоссия 
қатор асоратли касалликлар натижасида: каллогенозда, махсус 
инф екцияларда кузатилади. Бундай м икроглоссия тил муш ак- 
л ар и н и н г атроф и ялан и ш и билан кечади. К асаллик сим птом сиз 
кечсада айрим ҳолларда нутқ бузилади.
Микроглоссия.
Туғма м акроглоссия тил м уш акларининг ҳад- 
д ан таш қари ривож ланиш и оқибатида кузатилади. Т и л н и н г кат­
т а л а ш и ш и , ай р и м ҳоллард а, ю з-ж ағ соҳаси м у ск улл ари н и н г 
тарқалган ги п ертроф и яси б илан кечади. Бундай ҳолларда, ти л ­
н и н г асси м м етри яси , яъ н и , бир том он и бўртади. Туғма м ак­
р огл осси я Д аун к асал л и ги д а, м и ксед ем ад а, кр ети н и зм д а уч­
райди. А кром егалияда ҳам ти л катталаш ади. Тери қатламидаги 
а т и п и к ти зи м л и кан д и д озда м ак р о гло сси я ку зати л и ш и м ум ­
кин. Б ундай ҳолларда тил қатти^паш ади, кам ҳаракатланади.

---

214
Огиз бўш лит ш иллиқ қавати ва ла б касалликлари
ҳаж м и 1,5-2 м артагача катталаш ади. Л и м ф ан ги о м а, гем ангио- 
ма каби то м и р н и н г ян ги ҳосилалари ҳам м акроглосси яга с а ­
баб бўлади.
Т и л н и н г сезиларли катталаш иш и овқат е й и ш н и қи й и н л аш - 
ти рад и , нутқ, н аф ас олиш ва ю тиш ф ао л и ятл ар и н и ўзгарти- 
ради. Б олаларда м акроглоссия ти ш қаторлари р и в о ж л а н и ш и ­
га, пародонт тўқим алари ш аклланиш ига зарарли таъсир қилади. 
Т ил м у ш ак лари н и н г дои м и й к ен гай и б б о р и ш и , тиш ёй и , о к - 
к л ю з и я н и н г б у зи л и ш и га , о л д и н ги т и ш л а р л а б т о м о н и н и н г
бўртиб ч и қи ш и га, о ч и қ прикус юзага кел и ш и га сабаб бўлади. 
М ак р о гл о сси ян и н г ўткир к ў ри н и ш л ари д а, тил оғи з бўш лиғи 
олдинги соҳасига д о и м и й ш и кастл овч и таъ си р кўрсатиб, тур­
л и та ш қ и ом иллар таъ сирига учрайди. Т ил қурийди, караш ва 
қотган қават тўқим а б илан қоп л ан и б кў к и ш -и ф л о с рангда т о в ­
ланади. Т и л н и н г ш и л л и қ қ о б и қ қавати о сон ж ароҳатланади, 
сўрғичлар б илан қ оп л ан ган қи см и те з-те з қонайди. Т и л н и н г 
ён ю засида ти ш излари қолиб, а н и қ кўзга таш ланади. М еха­
н и к ш и кастлан ган ш и л л и қ қават те з-те з й и р и н гл аш и м ум кин. 
О ғиз о ч и қ тури ш и оқи б ати д а, сўлак д о и м о л аб , о ғи з бурча- 
ги, эн га к тер и си га теги б , қи ти кд о вч и таъ си р қилади ва м а- 
ц ерац и ялан и ш га олиб келади.
Врач нин г 
даволашда 
тутадиган йўли тил катталаш иш и га са­
бабчи ом илни билиш и ва ти л н и н г катталик дараж асига қараб 
белгиланади. Агар макроглоссия умумий касаллик кўриниш и ёки 
ф аол и яти н и н г бузилиш исиз кечаётган бўлса, радикал даволаш
ўтказилм айди. М абодо ти л н и катталаш иш ф аол и яти га таъсир 
қилса: нутқ, ю тқин, ф аол и яти бузилса, тил д о и м и й ш и каст- 
ланса, унда ж арро^лик б илан даволаш усули қўлланилади.