O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi namangan davlat universiteti filologiya fakulteti

Maqsud Shayxzoda tarjimasi: 

Qirol, malika, Hamlet, Poloniy, Laert, Valtimond, Karneliy, saroy va ahli 

mahramlar kirib kelsdilar. 

Jamol Kamol tarjimasi: 

Qirol, Malika, Hamlet, Poloniy, Laert, Volьtimond, Korneliy, saroy a`yonlari va 

xos mahramlar kirishadi. Qirol, malika va ularning eng yaqin mahramlaridan 

nomlaridan so`ng Shekspir lordlar   so`zini keltiradi. Aytish kerakki, lord  ham 

o`ziga xos saroy lavozimi hisoblanib, uning ham o`z o`rni va vazifasi bo`lganligi 

tabiiy. Bizningcha, uni tarjimada lordlar  tarzida transkriptsiya usuli bilan o`girilsa 

maqsadga muvofiq ish bo`lgan bo`lardi. Chunki birgina ana shunday xos so`zning 

tarjima matnida tushurib qoldirilishi bilan asliyat matni konteksti talqini bir qadar 

mavhumlashganligi, kambag`allashganligi ko`rinib turibdi. Shekspir ushbu so`zni 

bejiz qo`llamagan.  Angliya tarixi bo`yicha kshplab tadqiqotlar yaratgan taniqli olim 

Aleksandr Gaulandning shahodat berishicha, lord – inglizcha janob, qadimgi ingliz 

tilida  non sohibi,  egasi  ma`nolarini  anglatib,  saroydagi  yuqori  martabali 

lavozimlardan birini bildirgan.  

                                                             

19

  Акбарова З. Ўзбек тилида мурожаат шакллари ва унинг лисоний тадқиқи. Филология фанлари номзоди 

илмий даражасини олиш учун ёзилган диссертация автореферати. – Тошкент, 2007. – Б. 18. 

---

47 

 

Cherkov tilida esa katta er egasi ma`nosida qo`llanilgan. Buyuk Biritaniyada 

lord yuqori martabali amaldorlarga beriladigan unvon ma`nosini anglatadi. 

Shuningdek,  Angliya  tarixida  lord  va  hertsoglarning  o`g`illariga  berilgan. 

Irlandiyada lord – “er egasi” ma`nosini ifodalagan. 

  Shekspirning “Hamlet” dramasidagi bir nechtagina kasb-hunar, amal-

martabaga oid xos so`zlarning ma`no-mohiyati butun bir davrning tarixiy kolorini 

aks ettirishda qanchalik muhim ahamiyat kasb etishini ko`rish mumkin. Masalan: 

Poloniy: 

Avvalboshi elchilarni qabul etgaylar, 

Keyin hazmi taom qilib so`zim aytaman. (255-bet) 

Hamlet: 

Bo`lmasa, baliqfurushdek halol bo`lsangiz, ziyon qilmasdi. (261-bet) 

Hamlet: 

Darvoqe, bunga ajablanmasa ham bo`ladi. Masalan, amakim, hozirgi daniya 

qirolini tirikligida tilini chiqazib masxara qilib yurganlar hozir uning kichk bir 

suvrati uchun yigirma, qirq, ellik, hattoki yuz ducat to`lashadi. (270-bet) 

Gildenstern: 

Ana, aktyorlar ham kelib qolishdi. (270-bet) 

      Demak, bunday xosliklarni qayta yaratish tarjimondan katta mahoratni talab 

qiladi.