Bolalar jismoniy tarbiyasi

Tirmashish.
Tirmashib chiqish mashqlari bajarilayotganda turli guruh 
mushaklari ishga solinadi. Tirmashishkо‘p martalab takrorlashlar jarayonida 
hosil qilinadigan murakkab shartli refleksdir. Tirmashib chiqish muskullarning 
navbatma-navbat qisqarishi va bо‘shashishi bilan xarakterlanadi
.
Dastlabki vaqtlarda bolalar gimnastika skameykasi ustidan emaklash 
keyinchalik shnur, xoda, darvoza tagidan о‘tishni о‘zlashtiradilar. Katta gruhga 
kelib bolalar pastki uchi mustahkamlanmagan arqon yoki langar chо‘pda 
tebranishni о‘rganadilar. Sо‘ngra pastki uchi yerga mustahkamlangan langar 
chо‘pga chiqishni mashq qiladilar. Har kuni tirmashib chiqish bolada zarur 
xayotiy kо‘nikma hosil qiladi va harakatlar kardinatsiyasini tarbiyalaydi. Buning 
uchun gruh xonalarida gimnastika narvoni bо‘lishi lozim. Maktabgacha yoshidagi 
bolalarga uzoq muddat osilib turish mumkin emas: bu muskullarning uzoq vaqt 
zо‘riqishiga, bо‘gimlarning juda erta chо‘zilishiga olib keladi, nerv tizimini 
toliqtiradi. 

---

46 
Qatta guruhda topshiriqlar murakkablashtiriladi, ularni bajarish texnikasiga 
yuqoriroq talablar qо‘yila boshlaydi. Ilgari о‘rganib olingan mashqlar bilan bir 
qatorda, gimnastika devoriga sur’atni о‘zgartirgan holda chiqish, yonma-yon 
turgan devorchaning biridan ikkinchisiga oshib о‘tish hamda zinapoyalar orasidan 
о‘tish taklif qilinadi va boshqalar. 
Maktabgacha yoshdagi bolalarni jismoniy tarbiyalash tizimida bolalarga 
mо‘ljallangan asosiy gimnastika tarkibini asosiy harakatlar, umumrivojlantiruvchi 
va saflanish mashqlari tashkil etadi.
 
Bu mashqlarning barchasi о‘yinlar va mashg‘ulotlarda qо‘llaniladi. 
Shunday qilib, asosiy xarakatlarni shakllantirishga qaratilgan barcha 
mashqlar bolani maktabga va rang-barang xayot faoliyatiga tayyorlaydi