Bolalar jismoniy tarbiyasi

Muvozanatni saqlash mashqlari. 
Muvozanat saqlash har qanday holatni saqlab 
turishning zarur doimiy komponentidir. 
Maktabgacha tarbiya yosh davomida muvozanatni saqlash funksiyalarini 
rivojlantirish gavdaning ma’lum holatini (о‘tirgan, tik turgan, emaklash, 
keyinchalik yurishda ham) saqlashdan boshlab har qanday harakat va holatlarda 
gavdani barqaror tuta olishgacha bо‘lgan yо‘lni bosib о‘tadi. 

---

45 
Muvozanat saqlash gavdaning barqaror holatini saqlash vositasi sifatida 
diqqatning tо‘planganligini, harakatlar koordinatsiyasini, muayyan sharoitlarda 
mо‘ljal olishni, ularga tez, tо‘g‘ri javob qila olishni botirlik va о‘z-о‘zini tuta 
bilishni talab qiladi. Shuning uchun muvozanat mashqlari tez sur’atda, juda 
harakatchanlik bilan bajariladigan yugurish, sakrash harakatlaridan oldin 
о‘tkaziladi. 
Muvozanat saqlash mashqlari ilk yoshdan joriy etiladi, bolalar 15-20 sm 
kо‘tarilgan taxta ustidan yuradilar, keyinchalik esa bolalarga turli buyumlar 
(savatcha, tо‘p, xaltachani) boshda kо‘tarib yurish tavsiya etiladi; bola, shnur, 
narvon yog‘ochlarida yuradi; tо‘satdan tо‘xtab, chо‘qqayib gavdani har-xil holatda 
tutib yuradi.
Ma’lumki muvozanat (uni saqlab turish va tutib turishga intilish) har qanday 
harakatlar uchun doimiy va zarur komponet bо‘lib hisoblanadi. Katta maktabgacha 
yoshda muvozanat saqlashni turli tuman mashqlar vositasida takomillashtirib 
borish davom ettiriladi. 
Muvozanat saqlash funksiyasining kechiqishi yoki yetarli rivojlanmasligi 
harakat aniqligiga, sur’atiga, meyoriga ta’sir kо‘rsatadi. 
Ular natijalarining yaxshilanishi 5-6 yoshli bolalarda 
mushak tonusi muvofiqligining yetarli darajada yaxshi 
rivojlanishi bilan bog‘liq bо‘ladi. 
Katta guruhlarda 
muvozanat mashqlarini tayanchni toraytirilgan va 
kengaytirilgan holatda bajarish taklif etiladi. 
Bunda topshiriqlar turli narsalar bilan bajariladi. 
Muvozanatni 
saqlashni 
rivojlantirish 
mashqlarining barchasi bolalardan diqqatni bir joyga tо‘plashni, diqqat- e’tiborni, 
irodaviy zо‘r berishni talab qiladi; shuning uchun mashqlarni о‘rtacha va sekin 
sur’atda tarbiyachining kuzatuvi ostida о‘tkazish va zarur hollarda ayrim bolalarga 
yordam berish hamda ularni asrab-avaylash lozim .