Усмонхон алимов

102
Оилада фарзанд тарбияси
ХАТОЛАРНИНГ АЧЧИҚ МЕВАСИ
Ҳозирги пайтда дунёнинг кўп мамлакатлари аҳолиси 
оила инқирозга учра гани, фарзандлар тарбияси батамом 
издан чиққани, катталар ва болалар ўртасидаги муно
­
сабатлар аслий ўзанидан четга чиқиб кетгани азобини 
чекяпти. «Оталар ва болалар ихтилофи» деган сохта му
­
аммолар ўйлаб топилиб, тарбия соҳасидаги хатоларни 
хаспўшлашга ҳаракат қилиняпти. Бу аҳволни тузатиш 
борасида қан ча лаб тадқиқотчилар, олимлар ва сиёсатчи
­
ларнинг бошла ри қотган. 
Шарқ оилаларида эса бу муаммонинг бўлиши мум
­
кин эмас. Чунки бизда болалар кичиклигиданоқ катта
­
ларни ҳурмат қилиш, уларнинг айтганига қулоқ солиш, 
гап қайтармаслик, ҳар бир ишда маслаҳат сўраш руҳида 
тарбия қилинади. Одобимизда ота­она чақир ганда ҳар 
қандай ишни ташлаб, «лаббай» деб бориш, нима бую
­
ришса ҳам «уф» тортмай бажариш, қариб ёрдамга муҳ­
тож бўлиш ганида ҳар томонлама меҳр­муҳаббат кўрса­
тиш, ҳатто даврада улардан юқори га чиқмаслик, берух
­
сат сўзла маслик, кўчада олдиларига тушиб юрмаслик 
талаб этилади. 
Ислом ахлоқида «Боланинг ўзи ҳам, моли ҳам отани
­
кидир», деган ажойиб қоида бор. Бу агар ота муҳтож бў­
либ қолса, фарзанди топган мол­мулкдан бе ма лол, ҳатто 
сўраб ўтирмай фойдаланишга ҳақли, дега нидир. Айни 
пайтда бу, ота ўзи етарли мол­дунёга эга бўлгани ҳолда, 
мазкур қоидани рўкач қилиб, ўғлининг бор­будини тор
­
тиб олсин, дегани эмас. 
Исломий оилаларда улғайган фарзандлар қариб­қар­
тайиб, моддий ва маънавий ёрдамга мухтож бўлиб қол­
ганларида, ин шаал лоҳ, тиланчилик қилиб ёки ахлат 
ти тиб емиш излашга маж бур бўлишмайди. Бошпана
­
сиз қолиб кўчаларда, деворлар тагида тунаб юришмай
­
ди. «Қария лар уйла ри»да, болаларини соғиниб яшашга 
маҳкум бўлишмайди. 
www.muslim.uz

---