Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги муҳаммад ал-хоразмий номидаги

ЯНГИ ИШ ЎРИНЛАРИНИ ЯРАТИШ АСПЕКТЛАРИ
 
Г.Ф.Исмоилова, (ТАТУ, доцент) 
М.Нўманов (ТАТУ, магистрант) 
Иқтисодиётда янги иш ўринлари яратиш масаласи ҳар доим долзарб масалалардан 
бири бўлиб келади. Ишсизлик даражасини камайтириш, тармоқларда тўла бандликни 

---

370 
таъминлаш масалалари ҳар бир мамлакатда хукумат томонидан ижтимоий сиёсатни амалга 
жорий қилиш борасида давлат аҳамиятига молик масала бўлиб келмоқда.
Ишсизлик даражасини камайтириш нафақат хукумат даражасида иқтисодий-
ижтимоий сиёсатнинг самарадорлигини ошириш, балки иқтисодиётда инфратузилма ва 
мулкий муносабатларни тубдан ўзгартиришни ҳам талаб қилади. Шунга кўра, ишсизлик 
даражасини камайтириш ва янги иш ўринларини яратишжараёни бевосита тармоқларда 
мавжуд иш ўринларини қайта модернизация қилиш, ишчи кўчини қайта квалификациялаш, 
яъни ўқитиш ва қайта тайёрлаш, иш берувчиларга яратиладиган янги иш ўринлари учун 
имтиёзлар бериш, янги иш ўринларини ташкил қилиш билан боғлиқ тадбиркорлик 
фаолиятини руйхатга олиш тизимини соддалаштириш каби комплекс тадбирларни ўз ичига 
олади. Жумладан; 
1. 
Янги иш ўринларини яратишда иш берувчи нуқтаи назардан асосий роль 
уйнайдиган аспект –бу иш ўринларини яратиш таннархидир;
Маълумки, ишлаб 
чиқариш соҳасида янги иш ўринларини яратиш таннархи, хизмат кўрсатиш соҳасида янги 
иш ўринлари яратиш таннархидан юқоридир. Чунки, ишлаб чиқариш соҳасида янги иш 
ўринларини яратиш бевосита қўшимча ишлаб чиқариш фондларини жалб қилиш, ишчи 
кучининг касб – малакасининг мослиги, ишлаб чиқарилган маҳсулотларнинг сотилиши ва 
қилинган харажатларни қоплай олиш ва ушбу янги яратилган ишчи ўрни фирма 
рентабеллигининг ортишига туртки бўла олиши каби аспектлар ётади. Хизмат кўрсатиш ва 
сервис соҳасида эса ишчи кучи касб – маҳоратига бўлган талаб у қадар юқори бўлмаслиги 
билан бирга, хизмат кўрсатиш хажмининг ва турининг ортиши фирма фаолиятида қўшимча 
даромадларнинг ортишига тўғридан – тўғри ижобий таъсир кўрсатади. Қолаверса, хизмат 
кўрсатиш ва сервис соҳасида янги иш ўринлари ишлаб чиқариш соҳасига нисбатан тез ва 
қисқа муддатда ташкил қилиниб, соҳанинг сифат даражасининг ортишига туртки бўлади.
Ушбу аспектлар ривожланган мамлакатларда хизмат кўрсатиш ва сервис соҳасининг тез 
ривожланишини изоҳлашга асос бўлади. 
2.