1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta ta’lim vazirligi

 
 
28 
oqsil sintezi va energetik sistemalariga esa to‘la bog‘liq bo‘lgan va mustaqil 
evolyusiyaga uchraydigan avtonom genetik strukturalardir”, - deydi. 
Parazitologiya nuqtai nazaridan viruslar obligat hujayraaro parazitlardir. 
Parazitizm (parazit grekcha tekinxo‘r (naxlebnik - parasitos)) degan ma’noni 
bildirib, ikki organizmni biri ikkinchisiga zarar keltirib yashashidir. Bunda parazit 
xo‘jayin organizmga ham fizik, ham fiziologik jihatlardan bog‘liq bo‘ladi. 
Viruslar genetik parazitlardir. Bu parazitizm viruslarni genomi hujayraning 
genomi bilan bilan integratsiyalanishida yaqqol namoyon bo‘ladi. Bu nuqtai 
nazardan viruslar molekulyar va molekulyar genetik darajada parazitlik 
qiladigan hayotning hujayrasiz formasidir. 
SHunday qilib, viruslar xilma-xil ko‘p sonli guruhga ega, mikroorganizm 
bo‘lmagan va Vira saltanatiga birlashgan hayotning hujayrasiz formasidir. 
To‘plangan ma’lumotlarni umumlashtirib viruslarga quyidagicha ta’rif bersa 
bo‘ladi deb o‘ylaymiz: 
“Viruslar organizm, hatto o‘ta kichik organizm - mikroorganizm ham 
bo‘lmagan, minimal organizmlar bo‘lgan mikoplazmalar, rikketsiylar va 
xlamidiylar kabi o‘z oqsil sintezlovchi sistemalariga ham ega bo‘lmagan,
nuklein kislotasining sintezi har xil darajada hujayraga bog‘liq bo‘lgan, 
hujayra oqsil sintezi va energetik sistemasiga esa to‘la bog‘liq bo‘lgan va 
mustaqil evolyusiyaga uchraydigan, avtonom genetik strukturalar bo‘lib, 
tabiatning mikroskopik molekulalarga yaqin qilib yaratgan, o‘ziga xos 
parazitlik qilib yashaydigan, xilma-xil, ko‘p sonli guruhlarga ega va Vira
(Vira) olamiga birlashgan hayotning hujayrasiz formasidir”. 
Viruslar virusologiyada o‘rganiladigan 
mustaqil fan dissiplinasi bo‘lib, o‘z 
ob’ekti va tadqiqod metodlariga