Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari 2020/1(22) issn 2181-9580

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI
2020/1(22) 
viloyat kesimida maktabgacha ta’lim tashkilotlarining alohida rahbari turli statistik 
ko‘rsatkichlari monitoringini olib borishni nazarda tutadi. Olib borilgan ishlar 
elektron portfolioni rahbarning kelgusidagi innovatsion kompetentligini rivojlantirish, 
tegishli prognozlarni ishlab chiqish yuzasidan optimal boshqaruv qarorini qabul qilish 
maqsadida uzluksiz kuzatuvlar, rahbarning rivojlanish obyekti sifatidagi yangi 
maʻlumotlarning kiritilishi, belgilangan parametrlar, omil va mezonlar bilan 
boshqarilishi hisobiga doimiy ravishda yangilanib turuvchi axborot tizimi 
ko‘rinishidagi monitoring vositasi sifatida taqdim qilishga imkon berdi. Bundan 
tashqari, elektron portfolio qator muhim: innovatsion kompetentlik rivojlanishi holati 
haqidagi tegishli maʻlumotlarni olish va tahlil qilishni nazarda tutuvchi tahliliy-
axborot; innovatsion kompetentlik darajasini aniqlashni nazarda tutuvchi diagnostik; 
innovatsion kompetentlik rivojlanishi bo‘yicha qisqa muddatli, o‘rta muddatli va 
uzoq muddatli prognozlarni ishlab chiqishni nazarda tutuvchi prognostik; monitoring 
tadqiqotlari davomida innovatsion kompetentlik shakllanishi va rivojlanishi 
samaradorligiga ta’sir ko‘rsatuvchi muayyan kamchiliklar, sabablarni kuzatishni o‘z 
ichiga olgan korreksiyalovchi; rahbarlarning ijobiy intilishlari yuzaga kelishi, ijodiy 
muhit 
va 
ularning bilish 
faolligini namoyish 
qilishi, tashabbuskorligini 
rag‘batlantirish uchun qulay sharoitlarni yaratilishiga yo‘naltirilgan motivatsiyali 
funksiyalarni qamrab oldi. 
Bundan tashqari, innovatsion-rivojlantiruvchi muhit tuzilmasidagi masofaviy 
kurslar va monitoring tizimi muhim hisoblanib, maktabgacha ta’lim tashkilotlari 
rahbarlarining 
innovatsion 
kompetentligining 
shakllanishi 
va 
rivojlanishi 
jarayonlarining metodik va axborot ta’minotini amalga oshirish imkonini beradi.
Olib borilgan empirik tadqiqotlar (n=193) tayyorlangan uchta o‘quv 
modullarining (“Maktabgacha ta’limda innovatsion menejment”, “Rahbarning 
shaxsiy 
axborot maydonini loyihalashtirish”, “Maktabgacha ta’lim sifati 
menejmenti”) amaliyotga kiritilishi, shuningdek, tegishli diagnostik kuzatuvni 
ta’minlovchi, amaliyotda bosh vosita sifatida foydalanish qulay bo‘lgan elektron 
portfolioning qo‘llanilishi natijasida maktabgacha ta’lim tashkilotlari rahbarlarida 
innovatsion kompetentlik rivojlanishidagi ijobiy dinamikani aniqlash imkoniyatini 
berdi. Masalan, uch marotaba nazorat o‘lchovi yakunlarining ko‘rsatishicha, tajriba 
guruhida (n=97) tayyorlangan uchta o‘quv moduli bo‘yicha malaka oshirilishi, 
raqamli platformadagi ta’lim resurslaridan faol foydalanilishi, kundalik faoliyatida 
elektron portfolio va monitoring platformasining barcha imkoniyatlarini faol qo‘llash 
natijasida innovatsion kompetentligi darajasi yuqori va o‘rta darajadan yuqori bo‘lgan 
rahbarlar soni 0 % dan 38,2 % (37 nafar) gacha va 3,1 % (3 nafar) dan 53,6 % (52 
nafar) gacha sezilarli darajada oshdi. Shunga muvofiq, o‘rta va quyi darajadagilar 
77,3 % (75 nafar) dan 8,2 % (8 nafar) gacha va 19,6 % (19 nafar) dan 0 % gacha 
sezilarli darajada kamaydi. Yangi (tayyorlangan) o‘quv modullari qo‘llanilmasdan 
malakasini oshirgan nazorat guruhida yuqoridagiga o‘xshash bo‘lgan innovatsion 
kompetentlik rivojlanishi bo‘yicha ijobiy dinamika kuzatilmadi. Innovatsion 
kompetentligi rivojlanishi bo‘yicha yuqori darajaga ega bo‘lgan rahbarlar qayd 

---

43