Qaraqa-2014-128-bet

§ 35. Kiris àg’zà tuwrali’ tu’sinik
135-shi’ni’g’i’w
. Gà’plerdi woqi’n’‚. Qàrà hà’rip penen jàzi’lg’àn so’zlerge
di’qqàt yetip, wolàrdi’n’ gà’ptin’ bàsqà àg’zàlàri’nàn wo’zine tà’n wo’zge-
sheligine itibàr berin’.
1. Kombàynni’n’ qàsi’ndà heshkim ko’rinbeydi. 
Shàmàsi’
,
Qàsi’m bir jàqqà ketken boli’wi’ kerek. 2. 
Pày
‚, sol ku’ngi woyi’n-
ku’lki wo’z àldi’nà yedi-àw! 3. 
Bà’rekellà
, bulàr dà tàlàbi’ndà
boli’p àti’r yeken. 4.
Hà’y
, toqtà, qàydà bàràti’rsàn’, toqtà! —
dep bàqi’ri’sti’q bizler. 5. —
Yàqshi’
, wondày bolsà hà’zir bàrà-
mi’z qàynàg’à. 
(Sh.A.)
6. Bug’àn, 
à’lbette‚
, màqtànà àlàmàn.
7. 
Shi’ni’ndà
, bul g’àwàshàni’ suwg’àri’wg’à yeki àdàm ko’plik
yetpeydi. 
(W.X.)
8. 
Tilekke qàrsi’
, wol kisi bu’gin joq, yerten’
keledi, — dedi. 
(T.Q.)
Gà’ptin’ kiris àg’zàlàri’ tiykàrg’i’ gà’ptegi àyti’lg’àn
pikirge so’ylewshinin’ hà’r tu’rli modàlli’q, emocionàlli’q,
màqullàw hà’m biykàrlàw t.b. si’yàqli’ qàtnàslàri’n bildiredi.
Wolàr gà’ptin’ uluwmàli’q màzmuni’ yàki woni’n’ bir
àg’zàsi’ menen mà’nilik jàqtàn g’ànà bàylàni’sàdi’. Gà’p
ishinde pàuzà àrqàli’ bo’linip àyti’làdi’. Mi’sàli’: 1. 
Bà’lkim
,
wol u’ydin’ à’tiràpi’n àylàni’p ju’rgen shi’g’àr. 
(T.Q.)
2. 
Mu’mkin
, yeliw centnerden de àsàr. 3. 
Qi’sqàsi’
, pàxtà
ushi’n gu’reste dà’slepki jen’iske qà’dem àtti’. 4. 
Awà
,

---

89
wo’zimnin’ bàrg’i’m keldi. 5. 
Joq
, keliwi mu’mkin yemes.
(W.X.)
6. 
Allà bà’rekellà
, wo biyshàràni’n’ hàli’ neshik
bolàr yeken. 
(T.Q.)
Bul mi’sàllàrdà 1 — 2-gà’ptegi, 
bà’lkim, mu’mkin
so’zleri
so’ylewshinin’ boljàp, shàmàlàp àyti’wi’n, 3-gà’ptegi 
qi’sqàsi’
so’zi juwmàg’i’n, 4 — 5-gà’ptegi 
àwà, joq
so’zleri màqullàw
hà’m biykàrlàwdi’, 6-gà’ptegi 
àllà bà’rekellà
so’zi so’ylew-
shinin’ tàn’làni’wi’n bildiredi.
Tiykàrg’i’ gà’ptegi àyti’lg’àn pikirge so’ylewshinin’ hà’r
tu’rli qàtnàsi’n bildiretug’i’n so’zlerge 
kiris àg’zà
delinedi.
136-shi’ni’g’i’w
. Ko’shirip jàzi’n’. Kiris àg’zàlàrdi’ tàwi’p‚, wolàrdi’n’
àsti’n si’zi’n’ hà’m gà’ptegi mà’nilik bàylàni’si’n àyti’n’.
1. Wo’tirik so’ylep urli’q qi’lg’ànlàr, à’lbette, bàxi’tsi’z. 
(T.Q.)
2. Mu’mkin, bàlà yemes, àl kempirdin’ wo’zi kelgindi shi’g’àr?
3. Meyli, bul jo’nindegi gà’pti keyinirek àytàrmi’z. 4. Yàpi’rmày,
buni’n’ ko’zinin’ ko’rgishin-ày! 5. Demek, senin’ àqshàlàri’n’
tu’sip qàlg’àn wondà. 6. Juwi’rg’àn jerlerin’di de izlep ko’r,
bà’lkim, tàbi’làr. 7. Pày, nesin àytàsàn’, qàlàdà bolg’àni’mdà
mà... 8. Shi’ni’ndà dà, bàlà qà’telespegen yeken. Woni’n’
woylàg’àni’ndày boli’p shi’qti’. 
(Sh.A‚.)
137-shi’ni’g’i’w
. Woqi’n’‚. Kiris àg’zàlàrdi’ tàwi’p, wolàrdi’n’ gà’p ishinde
bàsqà àg’zàlàrdàn bo’linip àyti’li’w sebebin hà’m mà’nisin tu’sindirin’.
1. — Yàg’àw, qi’ynàli’p ju’rgen joqpàn, yene. 2. Shàmàsi’,
jumi’stà qi’ynàli’p ju’rgen shi’g’àrsàn’. 3. Mu’mkin, bir jerin’
àwi’ri’p ju’rgen shi’g’àr. 
(Sh.A.)
4. A’ttegene-ày, bundày wàqi’tlàr
uzàqqà sozi’lmàdi’. 5. —Hà’, à’lbette, yesin’ bàr jigitsen’, Tàneke.
6. — Hàw, Gu’lsàri’ni’ sen minip ju’rsen’ be? — dep hàyràn qàldi’
Tànàbày. 7. — Siz shàlg’i’ni’ àli’p wori’p turi’n’ — dep Kà’rim-
bekov Ibràyi’mg’à qàràdi’. 8. — A’lbette, woràmàn joldàs Kà’rim-
bekov. 
(Sh.A.)