Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

Jigar miyelopatiyasi
 
bu kasallikning zo‘rayishi bo‘lib, klinikasi orqa miya 
o‘smasini eslatadi. Miyelopatiyaning asosiy klinik ko‘rinishi pastki spastik 
paraparez, reflekslar jonlanishi, patologik tovon reflekslari, sezgi o‘tkazuvchi tipda 
buzilishi.
Jigar polinevropatiyasi 
– toksik xarakterga ega simmetrik distal 
sensomotor polinevropatiya. Og‘riq, paresteziya, barmoqda va tovonda sezgini 

---

 391
buzilishi ustunlik qiladi. Sezgini buzilishi, reflekslar pasayishi, mushaklar 
atrofiyasi Distal turi ba’zida harakat buzilishlar yaqqol namoyon bo‘ladi.
Buyrak yetishmovchiligida nerv tizimini jarohatlanishi.
 
O‘tkir buyrak 
yetishmovchiligi (O‘BE) nefritlarda, eklampsiya, nefropatiyada paydo bo‘lishi 
mumkin.
Surunkali buyrak yetishmovchiligi (SBY)
 
ko‘pincha surunkali 
glomerulonefrit, buyrak – tosh kasalligida, buyrak polikistozida rivojlanishi 
mumkin.
O‘BY va SBY turli nevrologik sindromlar chaqirishni mumkin. Uremiyada 
nevrologik buzilishlar intoksikatsiya natijasida (azotemiya natijasida), suv-
elektrolit balansining buzilishi (asosan giperkaliemiya), metobolik atsidoz va 
arterial gipertenziya natijasida bo‘ladi. Ular turli psixik buzilishlar ko‘rinishi: 
yuqori qo‘zg‘aluvchanlik va diqqatning buzilishi yaqqol psixik reaksiyalar bilan 
kechadi. Qanchalik tez buyrak yetishmovchiligi rivojlansa, psixik buzilishlar 
shunchalik yaqqol namoyon bo‘ladi. O‘tkir, surunkali buyrak etishmovchiligida 
generallashgan epitutqanoqlar paydo bo‘lishi mumkin. 
Uremik ensefalopatiya.
 
Karaxtlik, dezorintatsiyani buzilishi, alahlash, 
psixomotor qo‘zg‘aluvchanlik, uyquning buzilishi, qusish, ko‘ngil aynashi 
epitutqanoqlar ko‘rinishida kuzatiladi. Obyektiv tekshiruvda piramida, 
ekstrapiramida, miyacha buzilishlari ko‘rinadi. Ko‘pchilik hollarda dializ 
ensefalopatiyasi paydo bo‘ladi, uning simptomlari gemodializdan 1-2 sutkadan 
so‘ng namoyon bo‘ladi. Bemorlarda noto‘g‘ri o‘zini tutishi, nutqning buzilishi, 
talvasa, gallyutsinatsiya, miokloniya, ataksiya kuzatiladi. Uremiyada yomon sifatli 
gipertenziya fonida subdural gematoma, gemorragik insult rivojlanishi mumkin.
Surunkali buyrak yetishmovchiligida ko‘pincha aksonal simmetrik 
sensomotor polinevropatiya rivojlanishi kuzatiladi. Erta ko‘rinishlari bu «bexalovat 
oyoqlar» ko‘rinishida namoyon bo‘lib, bunda oyoqlarda diskomfortlik (yurganda 
kamayadi), og‘riqli paresteziyalar, ikrasimon mushaklarda og‘riqli spazm, 
tovonlarda achishish seziladi. Bir necha oylar mobaynida atrofiyalar rivojlanadi, 
barcha sezgi turlarining buzilishlari vegetativ buzilishlar, distal parezlar 
rivojlanadi. Keyinchalik polinevropatiya belgilari qo‘llarga tarqalishi mumkin.