Г>ул китаптл К. лракллнакстаппып кубла ранонллрыпда жасай- тугын клракалпаклардын этннкалык составы, сол гсрригориядагы

кие запреты у киргизов. В сб. „Сборник этиографнческих ма-
териалов". под ред. проф. Богораза—Тана, № 2. 71., 1927. 7—24—
бетлер; Сол автор. Рол, классификационная снстема родства и
брачные нормы у алтайцев и телеут 
„Матерналы по снлдьбе и
семенно—родовому строю народов СССР“, вын. I. 71., 1926, 247—
259—Огтлер; Сол автор. Родство п пснхические занреты у шор-
цсн. „Матернллы по свадьбе н семейно родовому строю народов
СССР“. вып. 1. Л., 1926, 260—265—Сетлер.
-*3 X. Г. Ю с у и о в . Термины родства и башкирском язмке
(
1
П наблюденнй пал лекснкой башкнрских говоров). Сб. „Вопросыд.
башкнрской филологии**, М., 1959, 123—135—бетлер.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

лериндегн туўыскаплық термннлерге -байланыслы214 
мпйнетлсри ариалған.
Туўысканлық терминлерин үйрениў—тек лингвис- 
тикалык нәзерден емес, этнографии ҳәм тарийх бойын- 
ша да зәрүрли нәрсе.
Кубла диалект лексикасыпдағы туўысканлық тер- 
минлерп улыўма халықлық қарақалпақ тили сөзлик 
фондынын айыр|.
1
лмас бпр бөлеги, бупын себеби: бнр- 
иншпдсн, карақалнақ халкы ушып бир ҳәм түсиникли; 
екиншидеп, өмирге керскли түснпиклерди ацлатады; 
үшиншидсн, бир пеше жыллар даўамЫнда сақланылып 
келеди; төртиншиден, жана сөзлер ҳәм түсиниклер 
пайда болыўы ушып база болып хызмег етеди.
Кубла диалекттеги туўысқанлық те|)миплери қол- 
ланыўы жагыпан түрлише, ҳәр бнр термпи адамныц 
жас үлкенлиги имаса кишнлиги, ҳүрметлилпк, агайин- 
лик карым—катнасты өзине терен спмирсдп.
Диалект лексикасындағы туўысқанлық термиплери 
терен нзертлеўдн талап етеди. Соплықтан биз арка 
ҳәм қубла диалектлерде бар туў
1
.
1
сқаплық термни- 
лерди: 1) каны бойынша туўыскаплық термиилери; 
2) неке бойынша туўысқаплык тсрмиплери деп салыс- 
тырма планда карастырдык.
1. КАНЫ БОЙЫНША 'ГУ УЫСҚАНЛЫК 
ТЕРМИНЛЕРИ 
АТА
Эдебий тилдегн „әке“ (отец) гуўысқаплық термннн 
кубла диалектте „ата“, иатай“, „агнс“, түрпнде кол- 
ланылып, ол жерде жасаүшылар нзнннц туўған әке- 
син жоқарыда көрсегилгеп снзлер менсн 
агайды. 
]$ул сөзлер дналекг тсрриториясыныц барлык жеринде 
де ушырасады. Оиыц контекст ишпиде колланыўыиа 
мысаллар келтирсйнк: 
Соқгы уақытпт оныц ата-
лары Гудирсинге көшкон
(Лкк). 
Атамыздыц ата-
лары келген бу иерго, қарылпаққа-, атамыздық ио-
қарысына өтип 
квргенимиз иоқ. Гизиқ атамыз
алты жаста келгон
(Лқб.). Лта, Пбрайым аға ша- 
кырын атыр (Досб.). Лтай... (акеснниц алдына жуўы-