Г>ул китаптл К. лракллнакстаппып кубла ранонллрыпда жасай- тугын клракалпаклардын этннкалык составы, сол гсрригориядагы

елек
/13, I, ,'Ш/, Мойнақта
-елеўиш
елгезер,
әдебий тилде: 
елек, елгезер.
Ғомша-гүлдиц ғумшасы. Өзб. 
ғунч-и, ию нл
/РУзС., 
59/, түркм. 
гунча
/РГмС,, 53/.
Ғужурлу-жнгерлп, 
жедмли, ғошшақ: 
Ж а п а қи н
бир гуж урлу адамда
/Аққ/.
Ғурғун-аўқаглы, тоқ, қәрежетли: 
Гурғун адамғо
жүдэ.
Ғыши
1
а//кыи
1
ша-суў алған жерге шығатуғын шөп- 
тин бир тури /Аққ/.
Д-
Даўабыйласыў-айты:ыў, қуўысыў, сорасыў; 
Д а ў а -
бийласқанда дэрйаниц буйағин берген а қ и р и
/Досб./.
Дәлуў-териден ямаса ағашган исленпп, қуйыдан суў 
алыў ушын арналған буйым. Тийкары тәжик 
тилиндеги 
дялв
сөзн менен гөркинлес /Тадж.- 
рус. сл., 114-6/.
Дэмли туруў-демленин. ишиўге таяр тур деген 
мәнини ацлатады: 
Чайи ҳэм дэмли тмрупту.
Дэндән-тисти шуқылаў ушын арналган буйымды 
усылай агайды /П.-хан/; Тожнкше 
дандон-
гнс 
/ Гадж.-рус. сл., 115/, парс. 
Оандан-
тис /ПРСл, 
2261.
Дәндәнә- дәндепе, маланыц бир түри. Сурилген 
жердиц 
кесекли топырагын езнп, майдалаў 
ушып күш көлнкгпц соцына тиркеп сүйрейту- 
ғын жуўап ағаш.
Дәпән-қыска, келгс бойлы; 
дэпэц кемпир.
Дәрэзә-әйнек, ол жайдыц айнасыиа, формасыпа қа- 
рай бөлиннп ориаласгырылады. Л\ысалы: 
Ж а л а -
йирди дэрэзэдэн ат т илар.
Өзб. дераза /РУзС., 
478/.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Ддркс-мсктентс окыўшылар мелен өткерилетуғын 
сабак: 
Мәктэп быйыл дәристи өндирди
/Н.- 
хлм/. С')зб. 
дарс
/УзРС., 120/.
Дәрйа//дойра-дәп, музыкалык әсбап /Ақк/. Хорезм 
гонорларында 
дайра
/әд. орф. 
дойра/.
Вул сөз 
диалектке өзбек аўызеки сөйлеў тнли ҳәм Хо- 
резм говорлары аркалы өзлескен.
Демирдэллы-халык иамаларыиын бирииии атамасы, 
фонетнкалык өзгериске ушыраған /бизинше, 
„Темир тонлы“ намасы болыўы игимал/.
Диала-ис. Велгили бир фактка ямаса адамга тийис- 
ли болгаи документлер жыйнағы:... 
Диаласын
таўуп әкелди ғой.
Доккыз//Токкыз-тогыз; 
Д оққы з қатыны бар
/Акб/. 
Со патыраттын, арасында мен тоққызай бос
жүрдим
/Акк/. 
Суўамалыб атыр, тоққыз қат
жайам қулабатыр.
Донғуз-доцыз, қабан /жабайы 
ҳайўаннын тури/. 
ўКабайы соқғузоыц аўзу мынйэрдә боладу
/Ақк/. Туркм. 
ооқуз
/РТмС., 681/.
Душшы тилли ҳеш кимге аўыр сөз айтпайтуғын, 
сөзи мэпили адам. 
Кэдирғо душиш т илледи
/Майем/.
Дукән-устахана /Н.-хан/. 
„Дукон-
бул кумбызшылар 
ислеўи ушын арнаўлы ускенеленген устахаиа. 
Ду/гои-эгимологиясы Сойынша араб сөзи. Ол 
өзбек енерментлеринин лексикасында кецнен 
колламылын. тск устахананы емес, ал қумбыз- 
шылар лексикасында бәлким 
станды
/яғный 
кумбызшылык кругын', токымашылар лексика- 
сында-токыў станогып, ағаш усталарында ве- 
рстакты т. б. бнлдирели" »С. Йбрашмов. Про- 
фессиональная лекспка 
узбекского 
языка... 
33-б/.
Дуткәм-тутип шыгатуғын жол. Жайдыи /бөлменин/ 
ишиндеги тутин сыргка гиығыуы ушып ариаў- 
лы калдырылған орын ҳәм усы максет ушын 
ислешеп гемир буйым.
Дым боган адам-адамгершиликли. иззет, ҳүрметти 
билетугын кәснйетли адам. 
Бу гиси дым боған
адам
/Досб/.
Дым ҳаруў-жүдэ шаршаў, жалыгыў, адамныц қар-
220
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

тая баелаўыиа байлаиыслы айтылады.