PEDAGOGIKA
2015, 6-son
3
raisligida 64 kishidan iborat Konstitutsiya komissiyasi tashkil etildi.
Mazkur
komissiya tarkibiga Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar vakillari,
yirik
huquqshunos olimlar, davlat va jamoat arboblari, xalq xо‘jaligining turli
sohalarida mehnat qilayotgan va katta tajribaga ega bо‘lgan xodimlar kiritildi.
1991-yil 31-avgustda О‘zbekiston Respublikasining
davlat mustaqilligi
e’lon etilib, “О‘zbekiston Respublikasi davlat mustaqilligining asoslari
tо‘g‘risida”gi Konstitutsiyaviy Qonunning qabul qilinishi О‘zbekiston
Respublikasining yangi Konstitutsiyasini yaratish ishlarini yangi bosqichga olib
chiqdi.
Yangi Konstitutsiyaning birinchi loyihasi 1992-yil 26-sentabr kuni
tayyor
bо‘ldi va shu kuni matbuotda chop etildi. Loyiha e’lon
qilingach, uning
umumxalq muhokamasi juda keng tus oldi. Bu ochiq-oshkora muhokamalar
fuqarolarning
siyosiy faolligi, ijodiy kо‘tarinkiligi ruhida о‘tdi hamda
О‘zbekistonda demokratiya rivojining samarali va amaliy maktabi bо‘ldi.
Konstitutsiya loyihasi о‘tkazilgan muhokamalar davomida kelib tushgan
takliflar asosida tuzatildi va qayta ishlandi. Sо‘ngra 1992-yil 21-noyabrda
umumxalq muhokamasini davom ettirish uchun Konstitutsiya
loyihasi ikkinchi
marta matbuotda e’lon qilindi. Bu jarayonda ham fuqarolarimiz о‘zlarining
siyosiy-huquqiy faolligini kо‘rsatib, mustaqil davlat hayotidagi voqeliklarga
nisbatan о‘zlarining faol fuqarolik pozitsiyalarini namoyon etdilar. Va nihoyat,
Konstitutsiyaviy komissiya tomonidan 1992-yil 6-dekabrda
Konstitutsiya
loyihasi oxirgi marta muhokama etildi.
Shuni alohida ta’kidlash joizki,
Konstitutsiyaviy komissiya xorijiy Konstitutsiyaviy tajribaga murojaat qilib,
Asosiy Qonunning rolini yaxlit tushunishdan kelib chiqib ish tutdi.
Bunda jahon Konstitutsiyaviy tajribasining bir qator ilg‘or jihatlari hisobga
olindi. Konstitutsiya loyihasi Birlashgan Millatlar Tashkiloti,
Yevropa Xavfsizlik
va Hamkorlik kengashi kabi nufuzli xalqaro tashkilotlar va AQSH, Buyuk
Britaniya,
Germaniya, Fransiya kabi demokratik davlatlar mutaxassislarining
sinchkov ekspertizasidan о‘tdi
1
.
Ayniqsa, Konstitutsiya loyihasining umumxalq muhokamasi О‘zbekiston
xalqining xohish-irodasini aniqlash hamda juda boy material tо‘plash imkonini
berdi. Ushbu material chuqur va har tomonlama о‘rganib
chiqildi,
umumlashtirildi va xalqning umumiy irodasi shaklida о‘n ikkinchi chaqiriq
О‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining о‘n birinchi sessiyasi
muhokamasiga kiritildi.
1
Qarang:
Проект Конституции Узбекистан глазами французской юриста // Народное слово.
– Тошкент, 1992, 28 ноябрь.