Mehnat muhofazasi va ekologiya kafedrasi

Mehnat trafigi
- Bu odamning ishchi organining yagona harakati (qo'llar, oyoqlar). 
Masalan, asbobni oling. 
Mehnat harakati
- Bu tanaffussiz o'zgarmagan sub'ektlar va uskunalar bilan 
tanaffussiz amalga oshiriladigan mehnat harakati to'plami. Masalan, bo'ylama 
kaliper tasmasini yoqing, asbobni oling va buyumni qo'ying. 
Mehnatni qabul qilish
- Bu maqsadli maqsad bilan tavsiflanadigan va ishning 
texnologik operatsiyasidan foydalanishning texnologik jihatidan to'ldirilgan 
mehnat operatsiyalari to'plami. 
Bandlik jarayonining asosiy elementlari - bu mehnat harakatlaridan iborat mehnat 
harakatlari to'plamini qamrab olgan mehnat texnikalari. 

---

14 
ISHDAN MAQSAD
: 
О‗tirish uchun mebel, о‗z vazifasiga qarab, 
quyidagi 
detallarga 
ega 
bо‗lishi mumkin: о‗rindik, suyanchig‗, 
boshqо‗ygich, kо‗lqо‗ygich. 
О‗tirish uchun mebelni kо‗ndalang kesmasidagi shakli (profili 
)odamni antropometrik xususiyatlariga qarab olinadi, ya‘ni о‗rindiq profili 
odam soni shakliga mos bо‗lishi kerak. 
Profillanmagan (tekis)о‗rindiq ishlatish ruxsat etiladi. 
Dam olish kreslolarida о‗rindiqni oldi (1/4) qismini oldi tomonga 
egib, orqa qismini odam surilib ketmasligi uchun bir oz orqaga bukib 
ishlangani ma‘qul (qarang21 rasmni). Kо‗ndalang kesmada о‗rindiqni shu 
qismini odam tosini shakliga moslab bir oz ichkariga botirib ishlash tavsiya 
etiladi. Stul va ishchi kreslolarda о‗rindiqni orqa(1/4) qismini bir oz tepaga 
qо‗tarib va oldi qismini pastga qaratib xamda shu qismini oldi raxini 
kо‗ndalang kesmada aylana shaklida ishlash tavsiya etiladi. 
О‗tirg‗ichni balandligi (Hо‗) va shundagi tayanch nuqtani (Ht.n) 
balandligi о‗lchamlari bir oz farqlanadi (qarang2.1 rasmni). 
О‗rindiq balandligi (Hо‗)-bu undagi eng yuqori nuqtani poldan 
balandligi; о‗rindiq tayanch nuqtasini balandligi (Ht.n) 
-
bu suyanchig‗dan taxminan 120 mm narida joylashgan odam tosini 
asosiy tayanch nuqtasini poldan balandligi (qarang 2.1rasm) 
-
о‗rindiq balandligi odamni poldan tizzagacha bо‗lgan о‗lchamdan 
kо‗p bо‗lishi kerak emas. Bunda oyoq kiyim poshnasi balandligi ham 
xisobga olinadi. Pastroq о‗rindiq kо‗proq odamlarni talabini qondiradi.
Bо‗yi baland odamlar past о‗rindiqa tezroq moslashadi, aksincha bо‗yi past 
odamlarni yuqori о‗rindiqqa moslashishi qiyiin.