‘z b e k ist 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

h
hamda 
b
ning kattaligi olib qo‘yiladi, 
so‘ngra devor qalinligi yasaladi. Tokchalaming qiyaligini yasash uchun
b—
s
ulaming chetki nuqtalarida - y ga teng bo‘lgan kesma uzunligi, ya’ni
5g_4 g
—
Y ~ =
26,55 mm o ‘lchab qo‘yiladi. Hosil bo‘lgan nuqtalardan tokcha- 
larga perpendikular chiziqlar chiziladi. So‘ngra bularga 
t
ning kattaligi

---

o‘lchab qo‘yiladi va ulaming chetki nuqtalaridan oldinroq yasab olingan 
to‘g‘ri burchakli uchburchaklaming gipotenuzalariga, ya’ni qiyaligi 10% 
bo‘lgan 
K M
\ a
K N
to‘g‘ri chiziqlarga parallel to‘g‘ri chiziqlar o‘tkaziladi. 
Natijada tokchalaming qiyaligi 1:10, ya’ni 10% hosil bo‘ladi 
(3.81-shakl).
Konuslikni belgilash va yasash. 
Ba’zi detallaming ayrim qismlari, 
masalan, tokarlik va parmalash stanoklari shpindellarining uchi konussi- 
mon bo‘lib, ko‘p hollarda ulardagi konuslik o‘lchamini aniqlashga to‘g ‘ri 
keladi.
To‘g ‘ri doiraviy konus asosi diametrining shu konus balandligiga 
bo‘lgan nisbatiga, ya’ni 
К
= y ga konuslik deyiladi. Bunda 
К -
konus­
lik, 
D -
konus asosining diametri 
€ -
konusning balandligi (uzunligi) 
(3.82-shakl, 
a).
Kesik konusda esa ikki asos, ya’ni ikki ko‘ndalang kesim diametrlari 
ayrimasining bu asoslar orasidagi masofa nisbatiga teng 3.82-shakl, 
b
va
d,
ya’ni 
К = —-f—
= 2tga = 2
i .
Bunda: 
К
- konuslik; 
£
- kesik konusning balandligi;