Harbiy-texnik instituti sh. X. Kamilov raqamli qurilmalar: kombinatsion, ketma-ketli

 
6.4. Chastota bo‘lgichlari 
Chastotani raqamli bo‘lgichi – bu chiqishda kirish impulslari chastotasidan 
kichik impulslar ketma-ketligini shakllantiruvchi hisoblash qurilmasidir. 
Chastota bo‘lgichi funksiyasini hisoblagichlar bajarishi mumkin, chunki 
ularni chiqishidagi impulsli ketma-ketlik chastotasi kirishiga nisbatan kichik 
bo‘ladi. Hisoblagichlarni bunday mo‘ljallanishida ayni paytda qanday son ularda 
yozilganligi zaruriyati bo‘lmaydi. Shuning uchun ayrim hollarda chastota 
bo‘lgichlari hisoblagichlarga nisbatan soddaroq bo‘ladi.
Masalan, amaliy bo‘lgich revresiv, dastlabki yozuvli 4 razryadli ikkilik 
sanoqdagi K155IE mikrosxemada tuzilishi mumkin. 
a) 
6.4.1.rasm. Hisoblagichning strukturaviy sxemasi a) va SHGBisi b). 

---

119 
Hisoblagich “0” o‘rnatilishi R kirishda mantiqiy “1” bo‘lganida amalga 
oshiriladi. Hisoblagichga son yozish mumkin agar uni ikkilik kodi D
0 
– D
3 
kirishlarga berilgan bo‘lsa. Buning uchun S kirishga mantiqiy nol berilishi kerak 
(kirishlarda “ +1” va “-1” -mantiqiy bir, R kirishda - nol).
 
Nazorat savollari: 
1.
Qaydlagichlar tuzilishi va ishlash printsipi qanday? 
2.
Qaydlagichlar qanday tasniflanadi? 
3.
Hisoblagichlar tuzilishi va ishlash printsipi qanday? 
4.
Hisoblagichlar qanday tasniflanadi? 
5.
Chastota bo‘lgichlari tuzilishi va ishlash printsipi qanday?
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

120