Sharobiddin tojiboyev, nasibaxon naraliyeva

Bazidiobolus 
-
Basidio-
bolus
Turkum iga mansub zam ­
burugTar orasida kaltakesaklar- 
ning tezagida k o ‘p uchiraydigan 
B. ran arum
harakterli hisob­
lanadi. Uning mitselliyi hujay­
ralarga boMingan bir yadroli. 
substrat ichida b o ‘lib undan 
konidiyaband va konidiya chi- 
qib 
turadi. 
Z am burug'ning 
kichkina 
konidiyabandi 
va
Bazidiobolus ranarum

---

Реган!» poralar tartibi - Perenosporales
Perenosporalar umibining zamburugMari saproneglivalarga 
nisbatan quraqlik sharoitiga ko'proq moslashgan. Peronospora 
zam burug‘Iarini o lsish joyiga moslashishiga ko 'ra 
g id r o f il, z o o fil
va 
f i t o f i l 
I arga boMinadi. K o‘pchi!igi fitofil hisoblanadi, shunga 
k o ‘va ularda xavo va suv oqimi, o ‘simlik va xayvonlar yordamida 
tarqalisbi im koniyatlarini bcradigan moslamalar ham hosil boMgan. 
Bu 
zam burug Marning 
ko'pcbiligida 
rivojlanishning 
maMum 
bosqichida harakatlanadigan zoosporalar paydo boMadi. Bulaming 
hayotida suv endi xal qiluvchi omil vazifasini bajarmaydi, hayot- 
ning qisqa maMum bir davrigina suv bilan bogMiq xolos. Ularda 
zoosporalarni hosil qilish, uni zoosporangiydan yoki sporangiy- 
laridan itarib chiqarish uchun m oslamalar paydo boMgan. quruqlik 
sharoitidagi m itselliy, xavo namligi biroz o ‘zgarish bilan buralib, 
aylanib sporalarni atrofga tarqalish imkoniyatlarini hosil qilgan. 
Peronospora zamburug Mari odam lar ishtirokida ham muvoffaqiyatli 
tarqaladi. Ular qishloq xo'jalik ekinlarida tekinxo‘rlik bilan 
o ‘sganligi tufayli bir maydondan ikkinchisiga, bir sarxaddan 
boshqasiga 
kishilam ing 
faoliyatlari 
tufayli 
oson 
tarqaladi. 
K asallangan o ‘simlik qoldigi y o ‘qotilmasa, tuproq sharoitlari 
o ‘zgarm asa, yildan yilga yangidan k o ‘payaveradi.
Peronospora zamburugMar tabiatda benixoya keng tarqalgan. 
Bizda choM, adir, to g \ yaylov sarxadlaridagi turli o ‘simliklarda 
tekinxo‘r holda o ‘sadi. Bu zamburugMar o ‘sish xususiyatiga k o ‘ra 
efem erlar hisoblanib, spora hosil qilishi qisqa vaqtda ro ‘y beradi. 
M itselliy esa tezda oMadi, sporalari yangi generatsiyani boshlaydi.
Peronospora zamburugMaming avj olib o ‘sib rivojlanishi erta 
bahorga to ‘g ‘ri keladi. Bu holat seryogMn kuzda ham takrorlanadi. 
M itselliy dastlab ingichka, uncha - muncha tarmoqlangan gifali, 
keyin hujayralarga boMingan bir yillik boMadi. Bundan tashqari, 
tinim davrini vegetativ holda o ‘tadigan, xo'jayin tanasining turli 
qism larida qishlab keladigan, ko ‘p yillik mitselliy ga ega boMgan 
zamburugMar ham bor. Naslga g ‘am xo‘rliday holat ham mavjud, 
takom illashgan xaqiqiy tekinxoMiarida urugManish ichki ro ‘y 
beradi, zigota x o ‘jayin tomonidan k o ‘p qavatli parda bilan o ‘raladi, 
jinsiy k o ‘payish uchun xizm at qiladigan hosilalari va undan 
oosporalarning coni ham beadad miqdorda bo'ladi. Bunday holat

---

bizning sharoiiimizda keng larqalgan tok - uzumidagi «sho'r» 
kasaligini yuzaga keltiruvchi 
Plasntopara viticola
turida yaqqo! 
nam oyon b o iad i.