1. Shaxs oti yasovchi affikslar: chi



Download 52,5 Kb.
bet1/5
Sana21.04.2022
Hajmi52,5 Kb.
#570179
  1   2   3   4   5
Bog'liq
otlarning yasalishi


Otlarning yasalishi


Reja:
1. Affiksatsiya usuli
2. Kompozitsiya usuli
3. Semantik usul.
4. Abbreviatsya usuli
1. Shaxs oti yasovchi affikslar:
- chi: ot, sifat, son va harakat nomidan ot yasaydigan serunum affiksdir: ov+chi, ish+chi, a’lo+chi, yolg‘on+chi, ikki+chi, ellik sentner+chi, kurash+chi, o‘quv+chi. Bu otlar umumiy ma’nolariga ko‘ra bir necha uyadosh guruhlarni tashkil etadi:1) kasb, mutaxassislik bilan shug‘ullanuvchi shaxs otlari: ishchi, neftchi, sportchi, qo‘shiqchi, bo‘zchi, hisobchi, tunkachi, tilchi; 2) asosdan anglashilgan harakat va hodisada ishtirok etuvchi shaxs otlari: jangchi, isyonchi, hasharchi; 3) asosdan anglashilgan harakat va hodisa bilan shug‘ullanuvchi shaxs oti: respublikachi, himoyachi, xabarchi kabilar shular jumlasidandir.–chi af-fiksi ba’zi ot yasovchilar bilan ma’nodoshlik hosil qiladi. Shu bois ular qo‘shilgan o‘zakdosh so‘zlar sinonimik munosabatda bo‘ladi: chorva+ chi-chorva+dor, ko‘mak+chi-ko‘mak+dosh, mehnat+chi-mehnat+kash, til+chi-til+shunos. Bu affiks so‘roq, taajjub, kuchaytiruv ma’nolarini anglatuvchi - chi yuklamasi bilan shakldoshdir: terim+chi, terim-chi.
-dosh: otdan birgalik, sheriklik, umumiylik kabi ma’noga ega bo‘lgan ot yasaydi: vatandosh, zamondosh, safdosh, sirdosh. Bu affiks ba’zan tojikcha ham- old yasovchi qo‘shimcha bilan ma’nodoshlikka ega bo‘ladi: kasbdosh-hamkasb, suhbatdosh-hamsuhbat.
-kash: otdan kasb-hunar, xususiyat otlarini yasaydi: aravakash, meh-natkash, qalamkash. Bu affiks otdan sifat yasovchi - kash qo‘shimchasi bilan shakldoshdir. Qiyoslang: pastkash, dilkash, dardkash.
-bon: ot asosdan anglashilgan narsani saqlovchi, parvarishlovchi shaxs otini yasaydi: bog‘bon, qo‘ychibon\qo‘ychivon, darvozabon.
-boz: ot asosdan anglashilgan narsa, mashg‘ulot bilan shug‘ullanuv-chi otni yasaydi: dorboz, kaptarboz, nayrangboz, qilichboz.

Download 52,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish