Biologiya (5213692) 1 – Variant

Biologiya (5213692) 1 – Variant

1. 
   Quyida keltirilgan xayvonlar oziq zanjirida to’g’ri ketma-ketlikda joylashtirilgan javobni toping.
   

1. 
   Tipratikan; 2) erkak chivin; 3) qurbaqa; 4) o’simlik; 5) tulki; 6) ilon; 7) ildam kaltakesak; 8) cho’chqa; 9) burgut; 10) kaptar.
   

1. 
   4,7,10,5,9,6
   
2. 
   2,3,8,1,5,6
   
3. 
   4,2,3,6,1,5
   
4. 
   2,7,10,5,1,6
   

2. 
   Qaysi javobda noto’g’ri ma’lumot berilgan?
   

1. 
   Fenilalanin aminokislotasini bir xil nukleotid kodlashi mumkin.
   
2. 
   Barcha xayot shakllarida guanin va sitozin uchraydi.
   
3. 
   Bug’doy diploid navining mikrosporasidagi xromosomalar soni 14 ta.
   
4. 
   Barcha xayot shakklarida adenin va sitozin uchraydi.
   

3. 
   To’ri fikrni aniqlang.
   

1. 
   Qovurg’alarning ko’tarilishi ichki qovurg’alararo va diafragma muskullari qisqarishi tufayli amalga oshiriladi.
   
2. 
   Qovurg’alarning pastga tushishi tashqi qovurg’alararo va qorin muskullarining qisqarishi yufayli amalga oshadi.
   
3. 
   Qonda kislorodning bosimi yuqori bo’lgani uchun u to’qimaga o’tadi, to’qimada korbonat angidridning bosimi yuqori bo’lib u qonga o’tadi
   
4. 
   Nafas olishning oliy nerv markazi bosh miya katta yarim sharlarining po’stloq osti qismida va uzunchoq miyada joylashgan.
   

4. 
   Kaptar urg’ochisining somatic xukayrasida 80ta xromosoma mavjud. Uning jinsiy xujayrasidagi xromosomalar xolatini aniqlang.
   

1. 
   78ta autosoma, 1juft X xromosoma
   
2. 
   39ta autosoma, X yoki Y xromosoma
   
3. 
   39ta juft autosoma, 1juft X xromosoma
   
4. 
   78ta autosoma, 2juft jinsiy xromosoma
   

5. 
   Kalmar uchun xos bo’lmagan xususiyatni belgilang.
   

1. 
   Mezoderma qavati rivojlanmagan; 2) tanasi qalin mantiya bilan o’ralgan; 3) produsent organisz; 4) baliqlar bilan oziqlanadi; 5) paypaslagichlarida ko’plab so’rg’ichlari joylashgan; 6) ektoderma qavatida otuvchi xujayralari mavjud; 7) oziq zanjiri zvenosi; 8) jabrasi bilan nafas oladi; 9) bo’g’imoyoqlilar tipiga mansub 10) paypaslagichlari 8-10 juft
   

1. 
   1,4,6,8
   
2. 
   3,9,10
   
3. 
   3,5,7
   
4. 
   2,5,8,10
   

6. 
   Quyidagi belgilardan tabiiy (a) va sun’iy (b) ekosistemalarni ajrating.
   

1. 
   Paxtazor dalalar; 2) to’qayzor landshafti; 3) urbanoekosistema; 4) kosmik ekosistema; 5) dengiz limanlari; 6) alp o’tloqlari; 7) gul o’tqazilgan tuvaklar; 8) akvarium; 9) tundra biomi; 10) continental shelf
   

1. 
   a-1,2,9,10; b-4,5,6,8
   
2. 
   a-2,6,7,10; b-1,3,4,5
   
3. 
   a-2,5,6,9; b-3,4,7,8
   
4. 
   a-3,4,7,8; b-2,5,6,10
   

7. 
   Yopiq va ochiq urug’li o’simliklar uchun xos umumiy xususiyatlarni aniqlang.
   

1. 
   Urug’kurtak tuguncha devoir bilan o’ralgan; 2) changlanish va urug’lanishdan so’ng urug’kurtakdan urug’ xosil bo’ladi; 3) urug’idan ko’payadi; 4) o’tkazuvchi to’qima rivojlangan; 5) urug’langan tuxum xujayradan murtak xosil bo’ladi; 6) urug’li qirqquloqlardan kelib chiqqan; 7) chetdan changlanish sodir bo’ladi; 8) qo’sh urug’lanishdan so’ng tugunchadan rezavor meva hosil qiladi
   

1. 
   1,2,3,6
   
2. 
   1,4,5,7,8
   
3. 
   2,4,6,7
   
4. 
   3,4,5,6,8
   

8. 
   Yaqobin zoti - …..
   

1. 
   Ko’k qoya kaptarining avlodi
   
2. 
   O’rdak zoti
   
3. 
   Tuxum – go’sht yo’nalishidagi tovuq zoti
   
4. 
   Ajdodi kulrang g’oz xisoblanadi
   

9. 
   Seleksiyada yalpi tanlash usulining qo`llanilishi qaysi javobda to`gri keltirilgan?
   

1. 
   Chetdan changlanuvchi o`simliklarga nisbatan qo`llaniladi; 2) bu tanlash usuli orqali toza liniyalar olinadi 3) bu usulda olingan nav genetic nuqtayi nazardan bir xil bo`lmaydi; 4) bu tanlash usuli orqali genetik jihatdan bir xil organizmlar guruhi olinadi; 5) chorvachilikda avlodlar soni kam bo`lganligi sababli keng qo`llaniladi
   

1. 
   2,3
   
2. 
   1,2,5
   
3. 
   1,3
   
4. 
   2,4
   

10. 
    Siklop va sker uchun umumiy belgilar to`g`ri ko`rsatilgan javobni toping
    

1. 
   Hujayrasida mitoxandriyaning mavjudligi; 2) biogen migratsiyada ishtirok etishi; 3) hujayra qobig`ining mavjudligi 4) sitokenezning sodir bo`lish usuli; 5) spermatazoidlarning harakatchan bo`lishi; 6) ekologik piramidaning tarkibiy qismi ekanligi; 7) aerob usulda nafas olishi; 8) eukariot organism ekanligi
   

1. 
   1,2,6,8
   
2. 
   3,4,7,8
   
3. 
   3,5,7,8
   
4. 
   1,4,5,7
   

11. 
    Quyidagi qaysi moddalar proteazalar ta`siri natijasida parchalanadi?
    

1. 
   Albumin; 2)glitsin; 3)globulin; 4) glikogen; 5)tirozin
   

1. 
   1,3,4
   
2. 
   1,3
   
3. 
   2,5
   
4. 
   2,4,5
   

12. 
    Qushlarga mansub hayvon turida X xromosomaga birikkan retsessiv letal gen mavjud bo`lib, bu gen X<sup>a</sup> X<sup>a</sup> va X<sup>a</sup>Y genotipga ega organizmlarning embrionlik davri boshida nobud bo`lishiga olib keladi. Normal ota-onadan tug`ilishi mumkin bo`lgan erkak organizmlarning genotipini aniqlang
    

1.