Бизнес вa тaдбиркорлик олий мaктaби

1-расм 
1
 
Ижтимоий-иқтисодий маълумотлар.
2018 йилда республикамиз ЭИЗлари 
томноидан 160 та инвестицион лойиҳалар амалга оширилган бўлиб, бу 
лойиҳаларнинг умумий қиймати 1 048,60 млн.АҚШ долларини, шулардан 
хорижий инвестицияларнинг умумий улуши 348,10 млн.АҚШ долларни ташкил 
этди. Бу лойиҳаларни амалга ошириш натижасида жами 9 766 та иш ўринлари 
яратилди.
1
Тадқиқот натижалари асосида муаллиф томонидан тузилган. 

---

936 
Мисол тариқасида: “Навоий” ЭИЗда 170,5 млн.АҚШ долларга тенг бўлган 
32 та лойиҳа амалга оширилган, бу лойихаларга 49,8 млн.АҚШ доллар хорижий 
инвестиция жалб қилинган ва шу даврнинг ўзида 1 289 та иш ўрни яратилган. 
“Ангрен” ЭИЗда 546,4 млн.АҚШ долларга тенг бўлган 47 та лойиҳа амалга 
оширилган, бу лойихаларга 215,4 млн.АҚШ доллар хорижий инвестиция жалб 
қилинган ва 3 841 та иш ўрни яратилган. “Жиззах” ЭИЗда 106,0 млн.АҚШ 
долларга тенг бўлган 17 та лойиҳа амалга оширилган, бу лойихаларга 54,4 
млн.АҚШ доллар хорижий инвестиция жалб қилинган ва 1 032 та иш ўрни 
яратилган. 
Бундан ташқари, 2018 йилда республикамиз ЭИЗлари томноидан жами 
2 189,90 млрд.сўмлик маҳсулотлар ишлаб чиқарилган. Мисол тариқасида: 
“Навоий” ЭИЗда 916,5 млрд.сўмлик, “Ангрен” ЭИЗда 546,4 млрд.сўмлик, 
“Жиззах” ЭИЗда 501,3 млрд.сўмлик маҳсулотлар ишлаб чиқарилган. 
Ташкил этилган ЭИЗлар фаолияти таҳлили шуни кўрсатадики, бугунги 
кунда мамлакатимиз ЭИЗлари учун ўзига хос хусусиятлар қуйидагилардан 
иборат: 
-
ЭИЗлар фаолиятини ва улардаги мунособатларни ҳуқуқий тартибга 
солишда такрорланувчи қонуности ҳужжатларнинг мавжудлиги; 
-
инфратузилма ва коммуникацияларнинг ривожланмаганлиги; 
-
кўп босқичли бошқарув тизими; 
-
ЭИЗ корхоналари томонидан ишлаб чиқарилган маҳсулотларнинг 
мамлакат ЯИМги улушининг камлиги, мисол тариқасида, 2018 йилда ЯИМ 
407 514,5 млрд.сўмни ташкил этган бўлса, ЭИЗларда ишлаб чиқарилган 
маҳсулотлар ҳажми 2 189,90 млрд.сўмни ташкил этди (0,5%);
-
берилган 
имтиёзларга 
қарамай, 
ЭИЗ 
резидент-корхоналарининг 
рақобатдош эмаслиги ва бошқалар. 
Хулоса ўрнида таъкидлаб ўтиш жоизки, келтириб кўрсатилган маълумотлар 
мамлакатимизда ЭИЗлар фаолиятини ташкил этишда ва уларни самарали 
бошқаришда бир қанча ечимини топиш керак бўлган масалалар борлигини 
кўрсатмоқда, ҳамда юқоридагиларни инобатга олиб, қуйидагиларни амалга 
ошириш мақсадга мувофиқ деб ҳисоблаймиз: 
-
қабул 
қилинган 
барча 
меъёрий-ҳуқуқий 
ҳужжатларни 
пухта 
инвентаризациядан ўтказиш ва уларнинг сонини қисқартириш; 
-
мамлакатимизда фаолият олиб бораётган ЭИЗлардаги инфратузилма ва 
мухандислик коммуникация тармоқларини ривожлантириш ва уларнинг 
сифатини ошириш; 
-
ЭИЗларни бошқаришнинг кўп босқичли бошқарув тизимини қисқартириш.