Бизнес вa тaдбиркорлик олий мaктaби

1-жадвал 
Жаҳон банкининг “Бизнес юритиш – 2019” ҳисоботи бўйича 
Ўзбекистоннинг “Халқаро савдо”ни аниқловчи кўрсаткичлари бўйича 
ҳолати. 
1
 
Мамлакатларнинг ташқи савдода мавжуд тўсиқларни камайтириш, 
хужжатлар ва божхона расмийлаштируви вақти ҳамда молиявий харажатларини 
қисқартириш бўйича асосий йўналишларни белгилашида БМТнинг “Савдо 
тартиб таомилларини соддалаштириш ва қоғозсиз савдони ривожлантириш” 
мавзусидаги тадқиқотлари муҳим ҳисобланади. Мазкур тадқиқот 120 та 
мамлакатни қамраб олиб, Жаҳон савдо ташкилотининг ташқи савдо тартиб 
таомилларини қисқартириш бўйича келишувига алоқадор 47 та чора 
тадбирларни мамлакатларда амалга оширилганлиги ҳолати бўйича баҳолайди.2 
Бу тадқиқотнинг 2017 йил натижаларига кўра, муҳим 43 та чора тадбирлардан 
Ўзбекистонда 12 таси қисман амалга оширилиб, ташқи савдони қулайлаштириш 
бўйича 25,85%лик натижа кўрсатилган. Ҳисоботда келтирилишича, 
Ўзбекистонда чегаравий қоғозсиз савдони ривожлантириш бўйича ҳеч қандай 
ижобий натижалар амалга оширилмаган. Қирғизистонда 43 та чора тадбирдан 23 
таси қисман, 1 таси тўлиқ амалга оширилиб, ташқи савдони қулайлаштириш 
бўйича 37,63% лик натижага эришилган. Тожикистонда эса, 43 та чора тадбирдан 
16 таси қисман, 6 таси тўлиқ амалга оширилиб, ташқи савдони қулайлаштириш 
1
Жаҳон банкининг Doing Business 2019 йиллик ҳисобот нашри. 
2
https://untfsurvey.org/- UN Global Survey on Trade Facilitation and Paperless Trade  
Халқаро савдо 
кўрсаткичи мезонлари 
Ўзбекистон 
Европа ва 
Марказий 
Осиё 
OECD 
мамлакатлари 
Юқори 
ўринларга эга 
хорижий 
мамлакатлар 
ЭКСПОРТ 
Чегара 
ва 
божхона 
назорати(соат) 
112 
22,1 
12,5 
1 (19 мамлакат) 
Чегара 
ва 
божхона 
назорати (АҚШ доллари) 
278 
157,5 
139,1 
0 (19 мамлакат ) 
Хужжатларни 
расмийлаштириш (соат) 
96 
24,3 
2,4 
1 (26 мамлакат ) 
Хужжатларни 
расмийлаштириш (АҚШ 
доллари) 
292 
97,9 
35,2 
0 (20 мамлакат ) 
ИМПОРТ 
Чегара 
ва 
божхона 
назорати (соат) 
111 
21,1 
8,5 
0 (25 мамлакат ) 
Чегара 
ва 
божхона 
назорати (АҚШ доллари) 
278 
162,3 
100,2 
0 (28 мамлакат ) 
Хужжатларни 
расмийлаштириш (соат) 
174 
24,7 
3,4 
1 (30 мамлакат ) 
Хужжатларни 
расмийлаштириш (АҚШ 
доллари) 
292 
93,9 
24,9 
0 (30 мамлакат ) 

---

756 
бўйича 50,54% лик натижага эришилган. Мазкур чора тадбирларнинг амалга 
оширилиши ҳолати ривожланган мамлакатлардан Голландияда 93,55 %ни, 
Германияда 86%ни ташкил этади (2-жадвал).