P islomov toshkent 2017 O‘quv qo‘llanma

Yaqinlik tahlili
(neighbourhood analysis, proximity analysis) – 
1. berilgan nuqtalar ko’pligi ichida ikiita eng yaqiniin topishga asoslangan 
va turli fazoviy tahlil algoritmlarida qo’llaniladigan fazoviy-tahliliy 
operatsiya. Ya.t. berilgan ko’plikdagi nuqtalardan birining yoki yangidan 
ko’rsatilgan nuqtaning eng yaqin qo’shnisini qidirishni (nearest neighbour 
analysis) o’z ichiga oladi (interpolyastiya va avtomatik klassifikatsiyalash 
masalalari) hamda Tissen poligonlarini generastiyalash va Delone 
triangulyastiyasini tuzish uchun qo’llaniladi; – 2. rastr tipidagi GATda: rastr 
elementiga atrofdagi elementlar qiymatlarining qandaydir funksiyasi 
sifatida yangi qiymat berish (tekislash, filtrlash masalalari). 
Ko’rinarlik/ko’rinmaslikni 
tahlil 
qilish
(viewshed 
analysis, 
visibility/unvisibility analysis) – relefning raqamli modellariga ishlov berish 
operatsiyalaridan biri, u qandaydir obzor nuqtasidan (vista point, 
viewpoint, point of view) yoki nuqtalarning fazodagi joylashuvi bilan 
berilgan ko’pligidan turib (nurlanishlar manbalari yoki priyomniklari) 

---

179 
ko’rinishi/ko’rinmasligi zonalarini ajratish va kartalarini tuzish (visibility 
map, viewshed map) yo’li bilan yuzani uning ayrim qismlarining 
ko’rinarligi yoki ko’rinmasligi nuqtai nazaridan baholash imkoniyatini 
beradi. Fazoviy K.k.t. ikki nuqtaning o’zaro ko’rinarliligi (poin-to-point 
visibility, intervisibility) bilan asoslangan va cheklangan bo’lishi mumkin. 
K.k.t. 
operatsiyasining 
ilovalari 
radioeshittirish 
va 
teleko’rsatuv 
stanstiyalarini, radiorele tarmoqlarini va mobil radio aloqasi tizimlarini 
loyihalashda relefning (ayniqsa toh relefining) yoki shahar imoratlari 
“relefoidlarining” barqaror radiopriyomi (radioko’rinishi) zonasining 
kattaligiga ta’sirini baholash bilan, shuningdek, masalan, joy relefining 
mudofaa maqsadlaridagi maskirovkaviy xususiyatlarini baholash uchun 
yoki berilgan, vizual kuzatishning iloji bo’lmagan konstruktiv parametrlar 
va maydonlarda minoralar sonini minimallashtirish maqsadida o’rmon 
yong`inlarini kuzatish xizmatining kuzatish minoralari tarmog`ini loyihalash 
uchun elektromagnit spektrining ko’rinadigan diapazonidagi shu kabi 
baholash masalalari bilan bog`liq.