P islomov toshkent 2017 O‘quv qo‘llanma

raqamlash
aniqligi va tezligini ancha oshiradi. Bu texnologiyaning yana 
bir 
nechta 
ustunliklari 
bor, 
masalan, 
bir 
vaqtda 
bir 
nechta 
foydalanuvchilarga ishlash imkoniyati, rastrli tasvirlarni dastlabki 
o’zgartirish va h.k. Bularning hammasi pirovard natijada 
rastrlarni 
vektorlash
uchun maxsus DT to’plamining rivojlanishiga olib keldi. 
Professional GATlarning ko’pchiligi o’rnatilgan 
vetorizatorlarga
ega, ular 
rastrli tasvirlarni raqamlash jarayonini avtomatlashtiradi. Ko’p ma’lumotlar 
GAT-ilovalar tomonidan to’g`ridan-to’g`ri o’zlashtiriladigan formatlarga 
keltirib bo’lingan. 

---

32 
1.8-rasm. WACOM digitayzeri va Contex keng formatli skaneri. 
Tasvirni bosmaga chiqarish shuningdek katta formatdagi mahsulotni 
olish bilan ham bog`liq. Buning uchun GAT uchun periferiya uskunalaridan 
yana bir komponentdan – keng formatli plotterdan foydalaniladi, 1.9-rasm. 
Hozirgi kunda bosishning purkovli texnologiyasi eng keng tarqalgan, zero 
bunda narx-sifat nisbati optimaldir. Biz mavjud plotterlarning texnik 
tavsiflarini sanab chiqmaymiz. Plotterlar bo’yicha to’laroq axborotni 
Internetda topish mumkin. 
1.9-rasm. Mimaki CG-60st plotteri. 
GATning yana bir komponentini tilga olish lozim, u kartalarning yoki 
dala kuzatuvlarining dastlabki axborotini olish va ishlash tezligini ancha 
oshiradi. Bu zamonaviy taxeometrlar va geodezik asboblar, shuningdek 
yo’ldoshli pozitsionirlash navigastiyasi tizimlaridan (GPS) foydalanib 
bajarilgan dala o’lchovlari natijalarini avtomatik ro’yxatga olish uchun 
mo’ljallangan apparaturadir, 1.10-rasm. 

---

33 
1.10-rasm. Garmin firmasining GPS-navigatori. 
So’nggi yillarda cho’ntak personal kompyuterlari (Pocket PC) 
GATning yana bir almashtirib bo’lmaydigan komponenti bo’lib qoldi, ular
fazoviy axborotni tez va ishonchli qabul qilish, ishlash, tahlil qilish va 
uzatish imkoniyatini beradi. Cho’ntak PKlarining ustunliklari shubhasiz: 
gabaritlari va og`irligining kichikligi, ko’pfunksionallik, foydalanishning 
soddaligi, nisbatan arzonligi, 1.11-rasm. 
1.11-rasm. GAT-ma’lumotlarni to’plash va tahlil qilish uchun 
qo’llaniladigan Compaq cho’ntak PK. 
Ta’kidlash lozimki, mikroelektronikada so’nggi yillardagi yutuqlar 
professional keng formatli kartografik skanerlar, plotterlar va ba’zi bir 
boshqa periferiya uskunalarining narxida o’z aksini topmadi. Avvallaridek 
bu GAT apparat ta’minotining eng qimmat turadigan elementlaridan 
biridir. 

---

34