Farmon Ergashovich Nurboeyv, Shahlo Shavkatovna Tillоeva, Dilbar Baxriddinovna Raxmatova

Qon olinadigan tomirlar
Yurak xastaliklarida asosan - AKXAL va BOSLIQ tomirlaridan, chap tomondagi 
USAYLAM tomirlaridan qon olinadi.Jigar xastaliklarida - o`ng USAYLAM, o`ng 
BOSLIQ, SOFIN tomirlaridan qon olinadi. Bosh miya kasalliklarida -QIFOL, 
boshni o’zidagi tomirlar, til osti tomirlaridan qon olinadi.Insultlarda - (sakta 
kasalligida) SOFIN tomiridan qon olinadi
Zuluklar to`g’risida. 
Hindiylar aytadilar: zuluklardan ba`zisining tabiatiga ko`ra zaharlisi bor. 
Shuning uchun boshi katta, surmarang - qoramtir yo ko`kimtir, tukli ilonbaliqqa 

---

124 
o`xshash, ustlarida zangori yo`llari bor zuluklardan saqlanish kerak, ular zaharli 
bo`ladi. 
Bu zuluklarni solish shishlar, bexushlik, qon ketish, isitma, bo`shashish va 
yomon yaralarni paydo qiladi. Zuluklar ishlatishdan bir kun burun tutulib, mumkin 
bo`lsa ichlaridagi narsalarni chiqarib tashlash uchun boshi yerga qilinib, 
qusdirilishi kerak. Ularga solishdan oldin hayvon qonidan bir oz beriladi. 
Zuluk solinadigan joy tozalab yuviladi va qizarguncha ishqalanadi. Zuluklar 
to`lib tushirilmoqqa buyurilsa, ustlariga bir oz tuz yoki ho`l, kuydirilgan yung 
sochiladi. 
Zuluk tushgan joyning qoni qortiq bilan bir oz surib olinadi, shu qon bilan zuluk 
zahri chiqib ketadi. 
Qon to`xtamasa: ohak, kul, mayda yanchilgan sopol sepiladi. Temiratki, 
shirincha, sepkil, namash kabi teri kasalliklarida zuluklar ishlatiladi. 
Tiqilmalarni davolash: 
tiqilmalar - quyuq xiltlardan, yopishqoq xiltlardan va 
xiltlarning ko`pligidan kelib chiqadi. Xiltlarning ko`pligi bilan birga boshqa bir 
sabab bo`lmasa, u xiltlarning zararidan qutilish uchun ularni tomirdan qon olish va 
surgi ishlatish bilan chiqarish foyda qiladi. Agar xiltlar quyuq bo`lsa, erituvchi - 
tozalovchi dorilarga muhtoj bo`linadi. Agar xiltlar yopishqoq bo`lsa ajratuvchi 
dorilarga muhtoj bo`linadi. 
Kuchli erituvchi, lozim bo`lganda uning ketidan yengil quyuq bo`lmagan 
mo`tadil dorilar bilan bo`ladi. Tiqilmalarning eng qiyini tomirlardagisi, ayniqsa 
arteriya qon tomirlaridagi tiqilmalardir