A. K. Qayimov, E. T. Berdiyev dendrologiy a

arg‘uvon va oq akatsiya o ‘rtacha unumdor yerlarda o ‘sadigan mezotrof
daraxtlardir. Bu uch guruhga kiradigan o ‘simliklaming yaxshi o ‘sishi va
rivojlanishi uchun tuproq aeratsiyasi va harorat rejimi normal bo‘lishi
zarur.
Yeming unumdorligidan tashqari, daraxt ayrim oziq moddalarga
talabchan bo‘lishi mumkin. Ba’zilar azotni juda yoqtiradi. Shu sababli
ular nitrofil o'sim liklar deb ataladi (masalan, berest, qayrag‘och,
teraklar, shumurt, marjondaraxt va boshqalar). Dukkakdoshlar oilasiga
kiradigan 
daraxtlar, 
shuningdek, jiyda, 
qandag‘ochning 
ildizida
tuganaklar hosil b o ‘lib, ulardagi tuganak bakteriyalari vositasida
havodagi erkin azot o ‘zlashtiriladi va tuproqda to‘planadi. Daraxt va
butalar uchun kalsiy elementi ham muhim ahamiyatga ega. Ko‘pchilik
yaproqli va ninabargli daraxtlar kalsiyga katta ehtiyoj sezadi, uni o ‘z
tanasida y ig ‘adi, 
biroq 
kalsiy 
o ‘simliklar uchun oziq 
modda
hisoblanmaydi. U tuproqning fizikaviy va kimyoviy xossalariga, undagi
mikrobiologik jarayonlarga ta’sir etib, o ‘simlik uchun qulay sharoit
yaratadi. Agar tuproqda kalsiy kam b o ‘lsa, muhit kislotali bo‘ladi.
Kalsiy tuzlari tez erimaydigan fosfatlar bilan almashinish reaksiyasiga
kirishib, ulami o ‘zlashtirish mumkin bo‘lgan fosfat tuzlariga aylantiradi.
Kalsiy tuproqning strukturasini va fizikaviy xossalarini yaxshilaydi.
Tuproq muhiti (pH) daraxtlaming o ‘sishiga turlicha ta’sir etadi.
Masalan, qoraqarag‘ay, o ‘rmon qoraqayini, qayin, chetan, iste’molbop
kashtan, grab kislotali tuproqda yaxshi o ‘sgani holda, aksincha, eman,
shum, o ‘tkir bargli zarang, ishqorsiz va kam ishqorli tuproqlarda yaxshi