A. K. Qayimov, E. T. Berdiyev dendrologiy a

20-22 
m, diametri 
1-1,5
m li daraxt, tanasi yoshligidan boshlab po‘kak qavat bilan qoplanadi. 
Yosh novdalari, kurtaklari va barglarining orqa tomoni sarg‘ish-kul rang 
qalin tuk bilan qoplangan. Barglari doim yashil saqlanadi oddiy tuzilgan, 
navbat bilan joylashadi, oval yoki cho‘ziq-tuxumsimon, cheti o‘tkir 
tishchali, yuz tomoni to‘q-yashil, yaltiroq, orqa tomoni qalin tukli. 
Yong‘oqlari 
1-3 
tadan bo‘lib, kalta bandli, birinchi yili yetiladi. May 
oyidan boshlab yozning o ‘rtalarigacha gullaydi. Kuzda ikkinchi marta

---

gullaydi. Shuning uchun bir tup daraxtda har xil muddatda yetiladigan 
yong‘oqlami ko‘rish mumkin.
P o ‘kakli emanning yong‘og‘i tez ko‘karib chiqadi. Niholi original 
tuzilishi bilan boshqalardan farq qiladi. Yong‘og‘i unib chiqayotgan 
paytda urug‘palla tubida chetlari bir-biri bilan qo‘shilib o ‘sadi va naycha 
hosil qiladi, uning ichida embrionning kurtakchasi yotadi. Bu naycha yer 
tagida 20-30 sm gacha o‘sadi, so‘ng undagi kurtak una boshlaydi va yer 
ustiga boshlang‘ich poya chiqadi, ildiz otadi.Po‘kakli eman 0 ‘rta yer 
dengizining g ‘arbiy sohillarida va Janubiy Yevropa - Fransiyada, 
Ispaniyada, Portugaliyada, Italiyada, Shimoliy Afrikaning shimoliy 
hududlarida tarqalgan. MDH da Kavkaz va Qrimning subtropik 
hududlarida ekiladi.
P o‘kakli eman issiqsevar, yorug‘sevar o‘simlik, sovuqqa chidamsiz, 
-1 5 -17°C sovuqdan zararlanadi. Nam va ohakli yerlarda yaxshi o‘sadi. 
Quruq tuproqda ham o ‘sa oladi. Uning po‘stlog‘idan po‘kak olinadi.Bu 
emanni shimoliy hududlarga introduksiya qilish katta ahamiyatga ega.
Yirik mevali eman (Quercus macrocarpa Michx.) 
katta daraxt 
b o iib , b o ‘yi 40 m ga, diametri 2 m ga yaqin, shox-shabbasi yumaloq 
yoki yoyiq. Po‘stlog‘i yorilgan, to ‘q qo‘ng‘ir rangda. Shoxida 
qanotsimon po‘kakli o ‘siqlari bor. Novdasi avval kul rang tuk bilan 
qalin qoplangan boiadi, so‘ngra bu tuklari to'kilib ketadi. Barglari yirik, 
teskari tuxumsimon, tubi ponasimon, boiakli, boiaklari chuqur kesikli, 
barg plastinkasining o ‘rtasi yirik tomirigacha chuqur kesilgan boiadi. 
Y ong‘og‘i bittadan b o iib , yuqorigi barglar q o itig id a joylashadi. Ular 
yumaloq, oval shaklda.
Bu eman Shimoliy Amerikaning sharqiy hududlarida tarqalgan. Bu 
yerdagi o ‘rmonzorlarda boshqa eman turlari bilan birga o ‘sadi. MDH da 
u xushmanzara o ‘rmon daraxti sifatida ekiladi. Moskva, Riga va Tallin 
shaharlarida 
o ‘sadi. 
Sovuqqa 
hamda qurg‘oqchilikka 
chidamli. 
Emanning shox-shabbasi piramidasimon shaklli b o iib , u nihoyatda 
chiroyli daraxt. Emanning