Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Марка белгиси – марканинг бир қисми бўлиб, талаффуз 
қилинмайди ва осон таниб олинадиган белги, расм шакли
-
да бўлиши мумкин (масалан, «Женерал моторс» учун «GM» 
белгиси). Фирманинг номи, марка белгиси ўрнатилган тар
-

---

227
тибда рўйхатдан ўтган, яъни ҳуқуқий ҳимояланган бўлсаги
-
на кучга киради.
Марка номи – марканинг бир қисми бўлиб, талаффуз 
қилиш мумкин бўлган харф, сўз ёки уларнинг қўшилмаси 
тарзида ифодаланиши мумкин (масалан, «Мерседес-бенц», 
«Тип-топ»).
Марказий банк – давлат идораси бўлиб, пул муомала
-
сини, молия бозорлари ва институтларни йўлга солиш ҳамда 
назорат қилиш билан шуғулланади. Ўзбекистон Республи
-
каси Марказий банкининг ҳуқуқий мақоми, вазифалари, ва
-
колатлари, ташкил этилиши ва фаолияти принциплари Ўз
-
бекистон Республикасининг Конституцияси, Ўзбекистон 
Республикасининг “Марказий банки тўғрисида”ги қонуни 
ҳамда бошқа қонунлар билан белгиланади. Марказий банк 
юридик шахс ҳисобланади ва у давлатнинг мутлақ мулки
-
дир. Марказий банк – ўз сарф-харажатларини ўзининг даро
-
мадлари ҳисобидан амалга оширувчи, иқтисодий жиҳатдан 
мустақил муассасадир. Марказий банкнинг мол-мулки 
унинг пул ва бошқа моддий бойликларидан иборат бўлиб, 
уларнинг қиймати Марказий банк балансида акс эттирила
-
ди. Марказий банк ўз балансида акс эттирилган мол-мулкка 
қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда эгалик қилиш, 
улардан фойдаланиш ва уларни тасарруф қилишга ҳақли 
ҳисобланади.
 Марказий банкнинг банкларни қайта молиявий таъ-
минлаши – Марказий банк ўзи белгилаган шартларда банк-
ларга кредит беришга ҳақли, бунда қуйидаги активлар га
-
ровга қўйилиши мумкин: 1) олтин, чет эл валютаси, Халқаро 
резервлар тоифасига кирувчи валюта бойликлари ва бошқа 
бойликлар; 2) давлат қарз мажбуриятлари ва ҳукумат кафола
-
тлаган бошқа қарз воситалари; 3) Марказий банкда депозит
-
га ўтказилган ва унинг депозитарийси учун мақбул бўлган, 
харид қилиниши ва сотилишига рухсат берилган ёки Марка
-
зий банк улар билан ушбу Қонун доирасида бошқа хил опе
-
рациялар ўтказиши мумкин бўлган активлар; 4) тўланишига 

---

228
банклар кафолат берган тижорат векселлари. Марказий банк 
ўзининг қайта молиявий таъминлаш тизимида банкларнинг 
иштирок этиш шартларини эълон қилади.