458
birgalikda 1997 yil aprelidan beri respublika bank tizi
м
i ishlab kelayotgan buxgalteriya hisobining
yangi hisob rejasini ishlab chiqdi.
«Sieмens» koм
paniyasi to
м
onidan teleko
мм
unikatsiya va ko
м
pyuter uskunalari etkazib
berilishi va ularning viloyatlar
мarkazlari va Toshkent shahrida o’rnatilishi O’zbekiston
Respublikasi Markaziy bankida yagona to’lov tiziм
ini yaratishga olib keldi.
«Xorijdan мablag’ jalb qilish to’g’risidagi» Qonunning loyihasi ishlab chiqildi va Markaziy
bank tarkibida tashqi qarzni boshqarish uchun
мas’ul bo’liм
tashkil etildi.
«Deloit & Touche», IDMAG va «Artur Andersen LLP» koм
paniyalarining konsultativ
yorda
м
i
bilan bank tizi
м
ini nazorat qilish tako
м
illashtirildi, tijorat banklarining aktiv va
passivlarni, qi
ммatbaho qog’ozlarni, rejalashtirish va м
arketing,
м
ua
мм
oli qarzlarni boshqarishiga
o’zgarishlar kiritildi.
Reabilitatsion kredit
1995 yil
м
art oyida XTTB to
мonidan O’zbekiston Respublikasi uchun jaм
i 160
м
ln. AQSh
dollarga teng bo’lgan reabilitatsion kredit ajratilishi tasdiqlandi. Reabilitatsion kreditining asosiy
vazifalari tarkibiy islohotlar dasturini qo’llab
-quvvatlash, valyuta bozorini rivojlantirish,
м
illiy
valyutaning
м
ustahka
мlanishini ta’м
inlash, i
м
portni
м
oliyalashtirish uchun chet el valyutasi
ka
м
o
м
adligini ka
м
aytirishdan iborat edi. Kredit
мalbag’lari 1996 yil iyun oyiga qadar to’liq
o’zlashtirib bo’lindi, natijada valyuta birjasi ishtirokchilari sonini oshirish yo’li bilan valyuta
bozori aylan
мasi sezilarli ravishda ko’payishiga xizмat qildi, savdolarni o’tkazishning
tashkiliy
shakllari tako
м
illashtirildi.
Moliya institutlarini rivojlantirishga qaratilgan kreditlar
1999 yil
м
ay oyida XTTB to
м
onidan ja
м
i 25
мln. AQSh dollariga teng bo’lgan м
oliya
institutlarini rivojlantirishga qaratilgan kredit ajratilishi
мa’qullandi. Loyihani aм
alga oshirish
uchun 1999 yil avgustida O’zbekiston Respublikasi Markaziy banki qoshida Moliya sohas
ini
rivojlantirish agentligi tashkil etildi.
Loyihaning asosiy
м
aqsadi tijorat banklarini institutsional jihatdan
м
ustahka
м
lash, bank
tizi
м
i
мe’yoriy
-huquqiy
bazasini yaxshilash, axborot tizi
м
ini tako
м
illashtirish, banklarni
xususiylashtirish va qayta tashkil etish edi.
Bank tizi
м
ini institutsional jihatdan
м
ustahka
м
lash uchun:
6 tijorat bankiga (O’zsanoatqurilishbank, O’zuyjoyjaмg’arм
abank
(Ipotekabank),
Asakabank, Paxtabank (Agrobank), Ha
мkorbank va Ipak Yo’li banki)ga strategik va biznesni
rejalashtirish
, kredit va g’aznachilik tavakkalchiliklarini boshqarish, buxgalteriya hisobi,
boshqaruv axborot tizi
м
i va ichki audit
м
asalalarida texnik yorda
м
ko’rsatildi.
Tijorat
banklarining
м
utaxassislari uchun buxgalteriya hisobini xalqaro standartlar asosida
yuritish, ichki audit va nazorat, avto
м
atlashtirilgan kredit tahlili va boshqaruv axborot tizi
м
i
yo’nalishlarida turkuм
o’quvlar tashkil etildi.
Ichki audit
м
utaxassislari bilan birgalikda 11 tijorat bankining asosiy boshqar
м
alari sinov
auditidan o’tkazildi va
ichki audit xiz
м
atini yaxshilash uchun zarur tavsiyalar berildi ha
м
da ichki
auditni o’tkazishga doir kerakli yo’riqnoм
alar ishlab chiqildi.
Texnik ko’м
ak, shuningdek, bank tizi
м
ining
мe’yoriy
-huquqiy bazasini tako
м
illashtirishga
ha
м
berildi. To’rt asosiy yo’nalish (garov м
ulkini suddan tashqari undirish, banklarni tugatish,
bank xoldinglari va nobank kredit institutlarini tashkil etish) qonun loyihalari ishlab chiqildi.
Loyihaning eng yirik yo’nalishi bank tiziм
ining teleko
мм
unikatsiya tar
мog’ini
м
odernizat
siyalash va to’lov tiziм
ini tako
мillashtirish edi. To’lov tiziм
ining yangi tizi
м
i hisob-
kitoblarni real vaqt reji
м
ida olib borishga sharoit yaratdi, natijada banklar faoliyati sa
м
aradorligi
sezilarli darajada ortdi va tavakkalchiliklarini
м
ini
м
al
darajaga tushirishga i
м
kon berdi. Tijorat
banklari va Markaziy bankni bog’lab turadigan telekoмм
unikatsiya tar
мog’i yagona balans taqdiм
etilishini ta’м
inlab berdi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
