«Ўзбекистон темир йўллари» датк

 

 

2.34-rasm. Deformatsion chokli romli ko’priklarning sxemalari 

 

---

 

63 

Romli tizimlardagi tayanchlar notekis cho’kkan taqdirda rigellar va 

ustunlarda qo’shimcha nohisobiy zo’riqishlar vujudga keladi (2.35-rasm). 

Ko’rib o’tilgan romli tizimlarni qurishni industriallashtirishning qiyinligi 

ularning sezilarli kamchiligidir. Zavodda tayyorlangan elementlarni qo’llanishi, 

sezilarli eguvchi momentlar va ko’ndalang kuchlar paydo bo’ladigan 

kesimlarda montaj choklarini o’rnatish zaruriyati tufayli qurish 

murakkablashgandir. Shuning uchun ko’priklarning ko’rib chiqilgan xildagi 

romli tizimlarini, garchand avtoyo’l yuklari ostiga yig’ma temirbeton romli 

ko’priklarni (ko’proq yo’l o’tkazgichlarni) bunyod qilish tajribasi mavjud 

bo’lsada, hozirgi vaqtda nisbatan kamdan-kam qo’llaniladi. 

Oldindan zo’riqtirilgan temirbetondan qilingan inshootlarning 

konstruksiyalari va qurilish uslublarining rivojlangani sari romli ko’priklarning, 

yirik oraliqlarni qoplashga imkon beradigan yangi konstruksion shakllari paydo 

bo’ldi. Zamonaviy romli ko’priklarni bunyod qilishning asosiy uslubi – 

rigellarni ayrim bloklardan, oratayanchlar yoki havozalarsiz osma tarzda 

yig’ishdir. Chet el qurilishida ham bunga o’xshash tizimlarni bunyod qilishda 

osma betonlash usuli  qo’llaniladigan bo’ldi.