Муќаддима

2
,  NO
5
,  N
2
O
3
,  N
2
O
4
).  Atmosfera  havosiga  asosan 
azot  dioksidi  NO
2
  chiqariladi.  Bu  rangsiz  va  hidsiz  zaharli  gaz  bo’lib,  nafas  olish 
yo’llariga kuchli ta’sir yetadi. Uning havodagi RECHKsi 0,04 mg/m
3
 ni tashkil yetadi. 
SHaharlardagi  havo  tarkibidaga  azot  oksidi  nihoyat  xavfli  hisoblanadi,  chunki  u 
chiqindi  gazlar  bilan  reaksiyaga  kirishib,  fotokimyoviy  tuman,  ya’ni  smogni  vujudga 
keltiradi. Odatda turli zararli gazlar va changlardan tarkib topgan quyuk tumanlar smog 
deyiladi.  Azot  oksidlarining  inson  organizmiga  ko’rsatadigan  ta’siri  engil  yo’talning 
paydo  bo’lishi  bilan  boshlanadi.  Azot  oksidlarining  yuqori  konsentrasiyalari  ta’sirida 
kuchli  yo’tal,  bosh  og’rishi  va  qo’sish  paydo  bo’ladi.  Azot  oksidlari  namlik  yuzaning 
shilliq pardalari bilan  to’qnashib,  azot  kislotalari  (HNO
3
  va  HNO
2
)ni paydo  bo’lishiga 
sabab  bo’ladi.  Ular  o’pkaga  kuchli  ta’sir  yetadi.  Bundan  tashqari,  ozon  qobig’ining 
yemirilishi ham asosan azot oksidlari ta’sirida ro’y bermoqda: