Istiqlol avlodi

Tarbiyasi qiyin bolalar bilan ishlashda quyidagi tamoyillarga asoslanish 
lozim:

O‘quvchilarning ijobiy xatti-harakat qilishlarini muntazam nazoratga olish.

O‘quvchilarga ishonish.

O‘quvchilar oldiga qo‘yilgan vazifalarni bajarishda erishgan yutuqlarini 
rag‘batlantirish.

O‘quvchilarni fanga, kasbga bo‘lgan qiziqishlarini oshirish.

O‘quvchilarni bo‘sh vaqtlarini to‘g‘ri tashkil etishlarini nazorat qilish.

---

21 

Tarbiya berishning bolalarda ijobiy xulq-atvor va xarakter xislatlarini 
shakllantirishga yo‘naltirilgan tarbiyaviy jarayonni tashkil etish.

Psixolog boladagi eng yaxshi insoniy fazilatlarni ko‘ra olishga va bolalarda 
o‘ziga ishonish, o‘z xulqini o‘zi yaxshilash motivlarini shakllantirishi zarur.

Bolalarning o‘zlaridagi ijobiy xarakter xislatlarini anglashini rag‘batlantirish. 

Bolalarni o‘z xulq-atvorini o‘zi baholashga o‘rgatish.

Optimal strategiyani aniqlash.
Tarbiyasi qiyin bolalar bilan ishlashda individuallashtirilgan tarbiya 
berishning psixologik mexanizmi. 
1. O‘quvchilardagi individual sifatlardagi o‘zgarishlarni monitoring qilish.
2. O‘quvchilarga individual yondashuv har biriga aniq maxsus pedagogik ta’sir 
o‘tkazish.
3. Tarbiyaviy ta’sirni bolaning har tomonlama rivojlantirishga yo‘nalganligi.
4. Darsdan tashqari faoliyatlarda o‘quvchilarga mustaqil faoliyat(o‘qish, o‘yin, 
mehnat, xobbi va qiziqishlari)ni tanlash uchun imkoniyat berish.
5. Har bir bolaga ularni aqlan hamda axloqan rivojlanishiga yo‘naltirilgan 
tarbiyaviy ishlarni tashkil etish.
6. O‘quvchilarga tarbiyaviy ta’sir ko‘rsatayotganda boshqa bolalarga salbiy 
munosabatni bildirmaslik.
 
 
 
Bolaga keskin vaziyatlarda yordam berishning psixologik yo‘nalishlari:
Ruhiy tushkunlik vaziyatiga tushib qolgan bola bilan ishlashni rejalashtirib, 
psixolog o‘z oldiga quyidagi maqsadlarni qo‘yishi mumkin:
• 
bolani qo‘rquv, tortinish, umidsizlik holatidan qutqarish;
•
har bir bola uchun odatiy psixologik holatni (ruhiy tushkunlik vaziyatigacha 
bo‘lgan holatini) tiklash;

---

22 
•
yordam ko‘rsatish tashqi manbalarini jalb qilish va bolaning ichki resurslarini 
kuchaytirish;
•
bolaga (o‘smirga) aniq bir tanglik mazmuni va o‘z hayoti xususiyatlari o‘rtasidagi 
o‘zaro bog‘liqlikni tushunishi uchun imkoniyatlar yaratish;
•
bolani kuchli tanglik holatidan chiqishiga va keyingi hayotida tanglik 
vaziyatlarini bartaraf qilishiga yordam beradigan yangi ko‘rsatmalarni, xulq usullarini 
shakllantirish, shuningdek, koping mexanizmlarini rivojlantirish.